Research of Determination of Health Problems and Utilization of Health Services in Agricultural Workers in the Province of Adana and Proposition of Health Delivery Model(s).

TEZ10813Tez (Uzmanlık) -- Çukurova Üniversitesi, Adana, 2014.Kaynakça (s. 101-109) var.xii, 121 s. : res. (bzs. rnk.), tablo ; 29 cm.Giriş ve Amaç: Tarım çalışanlarında özellikle de mevsimlik-gezici tarım işçilerinde; bulaşıcı hastalıklar ve parazitozlar, konut ve su hijyeni ile ilgili sorunlar, iş kazaları ve meslek hastalıkları, eğitim düzeyinin düşük olması, yoksulluk, sosyal güvencenin olmayışı ve sağlık sistemine erişimde yaşanan problemler, önemli bir halk sağlığı sorunu olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu tez araştırmasının amacı; Adana ilinde tarım çalışanlarının sosyo-demografik özelliklerinin tanımlanması, sağlık sorunlarının ve sağlık hizmetine erişim durumlarının araştırılması ve elde edilen bulgular ışığında mevcut sağlık sistemine uygun olarak, tarım çalışanlarına yönelik sağlık hizmet model(ler)inin önerilmesidir. Gereç ve Yöntem: Bu araştırma Adana ilinde faaliyet gösteren 15-65 yaş yerleşik tarım çalışanları (YTÇ) ve mevsimlik tarım işçilerinde (MTİ) yapılan tanımlayıcı bir çalışmadır. 2012 yılında Mevsimlik Gezici Tarım İşçilerinin Çalışma ve Sosyal Hayatlarının İyileştirilmesi Projesi (METİP) kapsamında, MTİ’ye altyapı hizmetleri ve eğitimler verilen 53 bölgeden %50’sine ulaşılması hedeflenmiştir. Ceyhan’dan 2, Yüreğir’den 8, Seyhan’dan 7, Karataş’tan 8 ve Yumurtalık’tan 3 olmak üzere; toplam 28 bölge basit rasgele örneklem yöntemiyle seçilmiştir. Örnekleme, son bir yıl içinde sağlık sorunu görülme sıklığı, 2011 yılında yapılan Mevsimlik Tarım İşçilerinin ve Ailelerinin İhtiyaçlarının Belirlenmesi Araştırması’na göre %54 kabul edilerek %95 güvenirlik ve %5 hata payı ile büyüklüğü bilinmeyen evrene göre 382 MTİ’nin; YTÇ için daha önce yapılmış benzer bir çalışma bulunmadığından son bir yıl içinde sağlık sorunu görülme sıklığı %50 kabul edilerek, %95 güvenirlik ve %5 hata payı ile büyüklüğü bilinmeyen evrene göre 384 YTÇ’nin alınması gerektiği hesaplanmıştır. Katılımcılara araştırıcı tarafından geliştirilen, katılımcıların sosyodemografik özelliklerini, yaşadıkları barınma koşullarını, mesleki durumlarını ve sağlık durumlarını sorgulayan dört bölüm ve toplamda 74 sorudan oluşan anket uygulanmıştır. Bulgular ki-kare testi, t testi ve lojistik regresyon modeliyle analiz edilmiş, p değerinin < 0,05 olması anlamlı olarak değerlendirilmiştir. Bu değerlendirmeler için SPSS 19.0 for Windows paket programı kullanılmıştır. Bulgular: YTÇ’nin ortalama yaşı 38,9±13,6; MTİ’nin ortalama yaşı 30,5±13,5 olarak bulunmuş olup; MTİ, YTÇ’ye göre daha genç bir nüfus dağılımı göstermektedir ve fark anlamlıdır (t=-8,703, p=0,0001). MTİ’nin tamamı büyük oranda muşamba, bez, saz ve kamıştan yapılan çadırlarda yaşamaktadır. Araştırmamızda tarım çalışanlarının günlük ortalama çalışma süreleri 10,4±2,2 saattir. Katılımcıların %86,5’i aylık 1000 TL’nin altında gelir elde etmektedir. Tarım çalışanlarının %60’ı son bir yıl içinde hastalanmış ve %76,2’si doktora gitmiştir. Son bir yıl içinde YTÇ’nin %54’ünün, MTİ’nin %40,5’inin aile hekimine başvurusu olduğu saptanmıştır ve fark YTÇ lehine anlamlıdır (?2=14,572, p=0,0001). Araştırmamızda son bir yılda sağlık personelinin evde ziyarete gelme oranı %15,4’tür. Çalışmamızda, tarım çalışanlarının cinsiyeti kadın ise özgeçmişinde hastalık öyküsü olasılığının 2,43 katına; son bir sene içinde hastalık geçirmesi olasılığının 1,87 katına çıktığı; mesleki eğitim almayan tarım çalışanlarının özgeçmişinde hastalık olasılığının, alanların 2,02 katı; son bir yıl içersinde hastalanma olasılığının ise 1,97 katı olduğu, tarlada ilaçlama yapanların son bir yılda hastalanma olasılığının, yapmayanların 1,66 katına çıktığı bulunmuştur. Sonuç:. Araştırmamızda tarım çalışanlarının ve özellikle MTİ’nin oldukça kötü barınma koşullarında yaşadığı, düşük gelirli, uzun saatler boyunca çalışan kişiler konumunda olduğu bulunmuştur. Araştırmamızda; kadınların, mesleki eğitim almamış olanların ve tarlada ilaçlama faaliyetlerinde bulunanların daha fazla hastalandığı belirlenmiştir. Hastalanan tarım çalışanlarının birinci basamak ve gezici sağlık hizmetlerinden yeterince yararlanamadığı saptanmıştır. Tarım çalışanlarının sağlık eğitimi/danışmanlığı hizmetlerinin sunulduğu, uygulanabilir, düzenli-sürekli gezici sağlık hizmetleriyle sağlık düzeylerinin yükseltilmesi gereklidir. Bu hizmetlerin etkin olabilmesi için de barınma, beslenme, eğitim, sosyal güvenlik ve ekonomik sorunların giderilmesi önkoşuldur.Background and Purpose: Among agricultural workers, especially in the seasonal-migratory ones; infectious diseases and parasites, housing and water hygiene related issues, work accidents and occupational diseases, low levels of education, poverty, absence of social security and problems in the access of health care system emerges as a significant public health problem. The purpose of this research is to identify socio-demographic characteristics, investigate health problems and Access status to health services of agricultural workers in Adana and, to propose health service model(s) in accordance with the current health care system for agricultural workers in the light of findings obtained. aterials and Methods: This research, conducted on resident agircultural workers (RAW) and seasonal agricultural workers (SAW) aged 15-65 operating in the province of Adana is a descriptive study. In 2012 under Remediation Project of Labour and Social Life of Seasonal Migrant Agricultural Workers (RPSAW), infrastructure services and training was given to SAW in 53 regions across Adana. 50% of these regions were targeted to be achieved and a total of 28 regions were selected by simple random sampling method including, 2 from Ceyhan, 8 from Yüreğir, 7 from Seyhan, 8 from Karataş and 3 from Yumurtalık. For SAW, the sample should include 382 workers considering 54% incidence of health problems in the last one year based on “Needs Assessment Study on Seasonal Agricultural Workers and Their Families” in 2011 with 95% confidence interval and 5% error margin and according to the size of unknown universe; for RAW there was no previously conducted similar study thus the incidence of health problems in the last year was considered to be 50%; with 95% confidence interval and 5% error margin and according to the size of unknown universe, the sample should include 384 RAWs. Participants were administered a questionnaire developed by researcher, consisting of four sections and a total of 74 questions, querying participants' demographic characteristics, housing conditions, occupational and health status. Chisquare test, t-test and logistic regression tests were performed for statistical analysis and p-value