The effects of some citrus rootstocks on fruit productivity of some important orange,grapefurit,lemon and mandarin cultivars in Çukurova Region

Çalışma, 1986-1996 yılları arasında yürütülen, Çukurova koşullarında Yerli turunç, Yuzu, Troyer ve Carrizo sitranjları, Brezilya turuncu, Beneke üç yapraklı, Klsopatra mandarini, Volkameriana, Taiwanica, Kaba Limon ve Sitrumelo 1452 turunçgil anaçlarının Washington Navel, Valencia, Moro ve Yafa portakalları, Marsh Seedless ve Redblush altıntopları, Kütdiken ve İtalyan Memeli limonları ile Satsuma mandarinin meyve verimleri üzerine etkilerinin belirgin bir şekilde yansıdığı, 1993-1995 yılları . arasındaki sonuçlarını kapsamaktadır. Portakal çeşitlerinde Yerli turunç verimlilik yönünden orta derecede bir performans göstermiştir. Washington Navel portakalı için Carrizo sitranjı ve Sitrumelo 1452-, Valencia çeşidinde Sitrumelo 1452, Carizzo ve Troyer sitranjları; Moro portakalında Troyer, Yafa çeşidinde ise Carizzo sitranjı en uygun anaçlar olarak belirlenmiştir. Marsh Seedless ve Redblush altıntoplarının her ikisinde de Carizzo sitranjı meyve verimine en olumlu etkilerde bulunan anaç olmuştur. Ancak, altıntop çeşitlerinde Yerli turunç, iyi sayılabilecek bir performans göstermiştir. Beneke üç yapraklı ve Volkemeriana'nın altıntop çeşitlerinde olumsuz etkileri görülmüş ve anaç olarak kullanımlarının özel durumlar dışında önerilmemeleri gerektiği belirlenmiştir. Kütdiken limonunda Kleopatra mandarini; İtalyan Memeli de ise Taiwanica, üzerinde önemle durulması gereken anaçlardır. Yuzu ve Yerli turunç anaçlarının da olumlu etkileri belirlenmiştir. Limon çeşitlerinde sitranjların diğer anaçlara oranla zayıf performans gösterdikleri saptanmıştır. Satsuma mandarininde Carizzo sitranjı, Sitrumelo 1452 ve Yuzu meyve verimine en olumlu etkilerin belirlendiği anaçlar olmuşlardır. Çukurova bölgesinde, Satsuma mandarini yetiştiricilğinde Yerli turunç anacı yerine başta Carizzo sitranjı olmak üzere adı geçen bu anaçların kullanılması gerektiği önerilebilir. Çalışma sonucunda, çeşit farkı dikkate alınmayacak olursa, Çukurova bölgesinde turunçgiller yetiştiriciliğinde, limonlar hariç, tüm çeşitler için Carizzo sitranjının en olumlu sonuçları verdiği; bu anacın yetiştiricilere önemle önerilmesi gerektiği belirtilebilir.This study was carried out under Çukurova (East Mediterranean region) conditions in order to determine the most definite effects of Common sour orange, Brasilian sour.orange, Yuzu, Troyer and Carizzo citranges, Beneke trifoliate orange, Cleopatra mandarin, Volkameriana, Taiwanica, Rough lemon, Citrumelo 1452 rootstocks on the fruit yield of the Washington Navel, Valencia Late, Moro Blood and Shamouti oranges; Marsh Seedless and Redblush grapefruits; Kütdiken and İtalyan Memeli lemons and Satsuma mandarin cultivars during 1993-1995. Sour orange showed medium performance on the productivities of orange cultivars. Carrizo citrange and Citrumelo 1452 for Washington Navel; Citrumelo 1452, Carrizo and Troyer citranges for Valencia; Troyer citrange for Moro Blood and Carizzo citrange for Shamouti were observed to be the most promising rootstocks. Carrizo citrange affected positively on the yield of Marsh Seedless arid Redblush grapefruit cultivars. In addition, the effects of Common sour orange showed quite well performances on both of the grapefruit cultivars. Since the negative effects of Beneke trifoliate orange and Volkameriana had been seen on the grapefruits, these rootstocks should not be recommended in Çukurova region. Kütdiken lemon on Cleopatra mandarin and İtalyan Memeli on Taiwanica were found to be most performant trees. Also, it could be considered that, both Yuzu and Common sour orange were found as promising rootstocks. For lemon cutivars, poor performances were obtained from the citranges when compared with the other rootstocks. Carrizo citrange, Citrumelo 1452 and Yuzu were found to be most important rootstocks as far as the yield of Satsuma mandarin is considered. It could be suggested that, these rootstocks should be used for Satsuma in Çukurova region instead of Common sour orange. As a general result, Carrizo citrange could be recommended to the growers of Çukurova region due to its positive effectsb on all varieties except lemons, if the cultivar differences are not taken into consideration