A STUDY OF 4-5 YEAR-OLDS’ INJURY-RISK BEHAVIOURS IN TERMS OF GENDER, INJURY TYPE AND CONTEXT

Amaç: İstemsiz yaralanmalar, tarih boyunca insan yaşamını ve yaşam kalitesini tehdit eden unsurlardan biri olmuştur. Gelişimsel dönemler açısından incelendiğinde, yaralanmaların en sık çocukluk döneminde yaşandığı bilinmektedir. Bu doğrultuda araştırmanın amacı 4-5 yaş çocuklarının yaralanma riski davranışlarının cinsiyet, yaralanma tipi ve yaralanma bağlamı açısından incelenmesidir. Yöntem: Çalışma iki bölümden oluşmaktadır. Çalışma 1’de çocukların yaralanma riski davranışlarını belirlemek için 493 çocuğun annesi ile Yaralanma Davranışı Kontrol Listesi’nin geçerlik ve güvenirlik çalışması yapılmıştır. Gerçekleştirilen DFA bulgularına göre “Yaralanma Davranışı Kontrol Listesi’nin geçerli ve güvenilir bir ölçme yaptığı saptanmıştır. Çalışma 2 ise, iki aşamadan oluşmaktadır; ilk aşamada çocuklar ile birebir görüşme yapılarak çocuklara “Yaralanmış bir çocuk çizer misin?” yönergesi verilip çizimlerinin bitmesinin ardından bazı sorular sorulmuş, ikinci aşamada ise çocukların annelerine Yaralanma Davranışı Kontrol Listesi verilmiştir. Çalışma 2’ye kolay ulaşabilir durum örneklemesi ile yaşları 43-65 ay aralığında 98 çocuk ve anneleri katılmıştır. Tüm anneler araştırmaya gönüllü olarak dahil olmuştur. Çocukların 49’u kız, 49’u ise erkek çocuktur. Veri toplama amacıyla, anneler tarafından doldurulan Yaralanma Davranışı Kontrol Listesi kullanılmıştır. Veriler faktöriyel varyans analizi ile analiz edilmiştir. Bulgular: Sonuç olarak, cinsiyet ve yaralanma bağlamı, çocukların yaralanma riski davranışlarında anlamlı fark yarattığı, bunun yanı sıra cinsiyet ve yaralanma tipi etkileşiminin çocukların yaralanma riski davranışlarında istatistiksel olarak anlamlı fark oluşturduğu saptanmıştır. Sonuç: Bir diğer ifade ile çocukların cinsiyeti ve yaralanma bağlamı tek başlarına çocukların yaralanma riski davranışları üzerinde farklılaşmaya neden olurken, yaralanmanın tipi ve çocuğun cinsiyeti, birlikte, çocukların yaralanma riski davranışları üzerinde farklılaşmaya neden olmaktadır.Objectives: Throughout history, unintentional injuries have posed a threat to human life and the quality of life. In the context of developmental phases, injuries are known to occur mostly in childhood. In the light of this, the present study aims to consider 4-5 yearold children’s injury-risk behaviours in terms of gender, injury type, and context. Methods: The study is composed of two parts. In Study 1, the Injury Behaviour Control Checklist was tested for validity and reliability with the mothers of 493 children in order to identify injury-risk behaviours. CFA findings suggest that the ‘Injury Behaviour Control Checklist’ can produce a valid and reliable assessment. Study 2 had two steps. In the first step, one-to-one interviews were conducted with the children, who were requested to ‘draw an injured child’ and were subsequently asked some questions after their drawings had been completed. In the second step, the children’s mothers were given the Injury Behaviour Control Checklist. A total of 98 children between 43 and 65 months of age and their mothers took part in Study 2. Selection was by convenience case sampling, All of the mothers participated in the study voluntarily. 49 of the children were female and 49 were male. For data collection, the Injury Behaviour Control Checklist completed by the mothers was used. The data was analysed through factorial variance analysis. Results: The study concludes that gender and the context of injury cause a significant difference in children’s injury-risk behaviours. In addition, the interaction between gender and the type of injury causes a statistically significant difference in children’s injury-risk behaviours. Conclusion: While the children’s gender and the context of injury can each separately modify children’s injury-risk behaviours, the type of injury and the children’s gender can only modify the risk when both are taken into account