Okul öncesi öğretmenlerinin sınıf yönetiminde fiziksel çevreye dair algıları

Sınıf yönetimi, sınıf içerisinde öğrenme ve öğretmenin gerçekleşmesi için uygun eğitim ortamının sağlanması amacıyla gerekli hazırlık ve uygulamaların tamamını kapsamaktadır. Bu nedenle, sınıf yönetiminin; öğrencilerin kendi kendini motivasyonu, öğrencilerin etkinliklere aktif katılımının sağlanması ve sosyal etkileşiminin desteklenmesi gibi öğretmen davranışlarını da içerdiği ifade edilebilir. Zamanın, mekânın, materyallerin düzenlenmesi ve öğrencilerin her türlü öğrenme etkinliğine katılması sınıf yönetiminin parçalarıdır. Aslında sınıf yönetimi, Öğrencinin sınıfa girişi ile başlar. Bu da, öğretmenin ilk görevini mimariden kaynaklanan sınırlılıkları azaltarak sınıfın kullanım alanını en iyi şekilde düzenlemek olarak belirler. Öğretmenin sınıf yönetimi ile sınıf ortamı arasındaki ilişkiye dair farkındalığı ve söz konusu ilişkinin eğitimin hedeflenen amaçlarına ulaşmadaki etkisine dair algısı büyük önem taşımaktadır. Son dönemlerde, sınıf yönetimi ve fiziksel çevre arasındaki ilişki ile ilgili çalışmalar yapılmış ancak bu çalışmalar, fiziksel çevrenin, öğrenci sayısının akademik başarı ile ilişkisi ya da sınıf yönetimi ve ilköğretim öğrencilerinin başarıları gibi sınırlı boyutlarına odaklanmıştır. Bu nedenle de, literatürde sınıf yönetiminde fiziksel çevreye dair okul öncesi öğretmenlerinin algıları ile ilgili çalışmaların yetersiz olduğu söylenebilir. Özellikle Türkiye'de, öğretmenlerin, sınıf yönetiminde iletişim becerileri, sınıf yönetimi metotları ve okul öncesi kurumlarda istenmeyen davranışlar ve bunlarla ilgili çözüm yollarına dair algılarının ortaya konduğu çalışmalar yapılmış olmasına rağmen, bu çalışma sınıfın fiziksel ortamı ve sınıf yönetimi arasındaki ilişkiye dair öğretmenlerin algılarını belirlemek açısından önemlidir. Özellikle Türkiye'de okul öncesi eğitimde sınıf yönetimi açısından fiziksel ortamm önemi henüz tam olarak fark edilmemiş olduğundan, bu çalışmanın bulgulan, okul Öncesi eğitimde sınıfların fiziksel ortamlarını düzenlemek ve geliştirmek açısından etkili olabilir. Ayrıca, okul öncesi eğitim kurumlarının önem ve etkisinin günden güne artması da, bu çalışmaya ayrı bir önem kazandırmaktadır. Okul öncesi eğitim kurumlarının hedeflenen amaçlarına ulaşılabilmesi ancak okul öncesi sınıflarının fiziksel ortamlan ve bunların sınıf yönetimine etkilerinin en iyi şekilde belirlenmesiyle mümkündür. Bunlara ek olarak, öğretmenin, sınıf yönetimi üzerinde doğrudan etkisi olan sınıf ortamını düzenlemek gibi önemli bir sorumluluğunun olması da, öğretmenlerin bu durum ile ilgili algılarının belirlenmesini gerekli hale getirmiştir. Araştırmanın Amacı Öğretmenin sınıf ortamı ile ilgili algısı, onun sınıf yönetimi sürecinde etkili bir rol oynamaktadır. Bu nedenle bu çalışma, sınıfın fiziksel düzeninin sınıf yönetimi üzerindeki etkisine dair okul Öncesi öğretmenlerinin algılanın tespit etmeyi amaçlamaktadır. Bu çalışmada, Özellikle öğretmenlerin, sınıf yönetimini etkileyen faktörler, sınıfların fiziksel ortamı, fiziksel ortamın etkinlikler ve öğretmen-öğrenci iletişimi üzerine etkisi ile ilgili algılan incelenmiştir. Araştırmanın Yöntemi Bu çalışmanın verileri, araştırmacıların geliştirmiş olduğu yan yapılandırılmış bir görüşme formu ile elde edilmiştir. Formun geliştirilmesi için, önce ilgili literatür taranmış ve sınıf yönetimi ve sınıf ortamının boyutlan ile değişkenleri belirlenmiştir. Daha sonra, 21 açık uçlu soruyu içeren, bir görüşme formu oluşturulmuştur. Bu form, içerik ve yapı geçerliliği için, Okul Öncesi Öğretmenliği ve Eğitim Bilimleri bölümlerindeki iki uzman tarafından incelenmiş, ardından üç pilot çalışma uygulaması yapılmıştır. Formun bazı maddeleri birleştirilmiş, bazı sorular ise, katılımcıların daha rahat anlamalan için yeniden düzenlenmiştir. Formun son hali, toplam 16 sorudan oluşmaktadır. Bunların, 6 tanesi demografik bilgilere ait olmakla birlikte, kalan 10 tanesi öğretmenlerin, sınıflarının fiziksel ortamına ve bunun sınıf yönetime etkisine dair algılarım anlamaya yönelik açık uçlu sorulardır. Ardından Türkiye Cumhuriyeti Milli Eğitim Bakanlığı'ndan seçilen okullardaki öğretmenlere ulaşmak için gerekli izin alınmış ve öğretmenlerle görüşme zamanlan belirlenmiştir. Bilginin eksiksiz kaydedilmesi ve görüşme süresinin kısa sürmesi için, ses kayıt cihazı kullanılması planlanmıştır. Bu nedenle de, görüşmeye başlarken çalışmanın amacı açıklanmış ve ses kayıt cihazı kullanmak için öğretmenlerin izni sorulmuştur. Ancak, öğretmenlerin bir kısmı (n=19) kayıt cihazı kullanılmasını kabul etmemiş, bu da görüşme süresinin 20 dakika ile 55 dakika arasında değişmesine neden olmuştur. Çalışmanın örneklemini 3-6 yaş gruplarında çalışan 36 okul öncesi eğitim öğretmeni oluşturmaktadır. Öğretmenlerin 12 tanesi özel okul öncesi kurumlarında çalışırken, 24 tanesi ise devlet okullarında görev yapmaktadır. Araştırmanın Bulguları Çalışmanın sonunda yapılan nitel analize göre 5 temel tema belirlenmiştir: (1) sınıf yönetimini etkileyen faktörler, (2) sınıfın fiziksel ortamı, (3) sınıfın fiziksel ortamının olumlu ve eksik yönleri, (4) fiziksel ortamın eksik yönleri ile ilgili çözüm yollan, (5) fiziksel ortamın gelişimi için çözüm önerileri. Öğretmenler sıruf yönetimini etkileyen faktörlerle ilgili olarak, okulun altyapı sistemi, öğretmen özellikleri, öğrenci profili ve sınıfın fiziksel ortamı başlıca etkenler olarak belirtilmiştir. Fiziksel ortam ile ilgili olarak ise, sıruf mevcudunun fazla olması ya da hareket alanının dar olması gibi fiziksel özellikler, sınıfın ısınması, aydınlatılması, ses düzeni gibi güvenlik özellikleri ve masa-sandalye, çeşitli amaçlarla kullanılan dolaplar gibi bazı mobilya ve materyaller vurgulanmıştır. Çalışmanın bulgularına göre elde edilen bir diğer tema ise sınıfın fiziksel ortamının olumlu ve eksik yönleridir. Bu çalışma farklı bölgelerden daha büyük sayılarda okul öncesi öğretmen örneklemi seçilerek öğretmenlerin bu konu ile ilgili algıları değerlendirilerek geliştirilebilir. Bununla birlikte, konuyla ilgili daha geniş bir tablo oluşturmak için sınıf uygulamalan gözlemlenerek yarı yapılandırılmış görüşme yöntemi ile bir araya getirilebilir. Ayrıca daha fazla veri elde etmek için, görüşme formunun sorulan çeşitlendirilip artırılabilir.Problem Statement: The physical environment of the classroom has an impact on various components of the teaching and learning processes. Recently, there has been research into the relationship between classroom management and the physical environment in elementary schools. However, the focus of these studies was only on one dimension of the physical environment of the classroom such as the relationship between class size or the physical environment and academic achievement. Therefore, there is a need for research into how early childhood teachers perceive the impact of the physical environment on classroom management. Purpose of Study: This study aimed to examine the perceptions of a group of early childhood teachers in Ankara, Turkey, in relation to the influence of the physical environment of the classroom on classroom management. More specifically, the present study examined teachers’ perceptions about the factors that influence their classroom management practices, how the physical environment of the classroom influences their instructional processes and teacher-student interactions, and elicited suggestions from teachers about improving the physical environment. Method: This study is a qualitative study where the data was obtained from a semi-structured interview schedule containing 16 questions; six pertained to demographic items while the remaining 10 open-ended questions aimed to investigate the teacher’s perceptions. The participants were 36 female early childhood education teachers. Findings: Content analysis was performed at the end of the study. The themes that emerged from the findings were categorized as follows: (1) factors influencing classroom management, (2) physical characteristics of classrooms, (3) strengths and weaknesses of the physical environment, (4) remedies for the weaknesses of the environment, and (5) suggestions for improving the physical environment. Conclusions and Recommendations: A combination of semi-structured interviews and observations of classroom practice can create a wider picture of the teachers’ perceptions. In addition, since the physical environment is important in both primary and secondary education, the same study could be applied to teachers working at other grade levels to examine their beliefs concerning the relationship between the physical environment and classroom management