Psychological dimension of Turkish-Armenian dispute

Türkler ile Ermeniler arasında çözüme kavuşamamış bir sorunun varlığı, her iki toplumun ve uluslararası alanda bu toplumları temsil eden devletlerin müzminleşmiş bazı sıkıntılar yaşamasına sebep olmaktadır. İki toplumu da olumsuz olarak etkileyen bu sorun, şimdiye kadar çeşitli sosyal bilim disiplinlerinin araçlarıyla irdelenmeye çalışıldıysa da elde edilen sonuçlar derde deva olamamıştır. Sorunu münferit barış girişimleri, kardeşlik söylemleri, kültürel ortak paydaların öne çıkarılması gibi yollarla çözebileceğine inanan duyarlı bazı insanlar da çabalarının neticesinde umduklarını elde edememişlerdir. Gelinen nokta ve devam etmekte olan, çözüm vaat etmeyen süreç, konunun daha farklı bir perspektiften ele alınması gerektiğinin ve farklı tetkik araçlarıyla incelenmesinin şart olduğunu düşündürmektedir. Psikoloji biliminin sosyal psikoloji, politik psikoloji gibi alt disiplinleri, son elli yılda gerek teorik birikim ve gerek pratik araştırmalar bakımından oldukça ilerleme göstermiştir. Bu ilerlemeler sayesinde psikoloji biliminin toplumsal-politik konuların ele alınmasında farklı bir perspektif sunmak ve farklı tetkik araçları sağlamak bakımından oldukça faydalı hale geldiğini iddia etmek mümkündür. Psikolojik bakış açısı, makro düzeyde analizler yerine kişiiçi (intrapersonal) süreçlerden başlayarak, kişilerarası (inter-personal), grup-içi ve gruplar-arası ilişkileri belli bir sıra ile mikro düzeyden makro düzeye doğru analiz etme yolunu seçtiği için toplumsal-politik sorunların daha detaylı biçimde anlaşılmasına aracılık edebilir. Türk ve Ermeni toplumları arasındaki sorunu psikolojik perspektiften ele alan birkaç çalışma mevcutsa da psikolojinin konu hakkında ufuk açıcı bir rol oynayabilmesi için bu tür çalışmaların sayısının artması gerekmektedir. Bu yazıda Türk ve Ermeni toplumları arasındaki sorun, psikoloji biliminin araçlarıyla ve çözüme ulaşmanın ön şartının sorunun doğru anlaşılması olduğunu benimseyen bir bakış açısıyla ele alınmaya çalışılacak ve çözüm yolunda atılması gereken ilk ve en doğru adımın ne olması gerektiği tartışılacaktır.The existence of an unsettled problem between Turks and Armenians is causing some difficulties for both societies and states that represent these societies at international platforms. Although the problem that is troublesome for both parties has been being elaborated by the tools of various social science disciplines, the results couldnt turn out to be as effective remedies. Some sensible promoters who believe that the problem can be solved by some efforts such as individual peace endeavors, discourses of brotherhood, putting forward the cultural denominators, were disappointed at the end of their efforts. Recent situation and the ongoing process which has been in an abeyance suggest that the subject must be handled from a different perspective and must be further investigated by different instruments. Some subfields of psychology such as social psychology and political psychology have advanced especially during the last fifty years, with regard to both theoretical accumulation and practical researches. It can be asserted that the science of psychology has become quite useful by means of these progress, namely it is now able to present a different perspective and provide different instruments for the researches of social-political issues. While psychological point of view prefers an analyze method starts from the intrapersonal process to proceed subsequently throughout the inter-personal, intra-group and inter-group relationships, in other words from micro-level analyses to macro-level analyses instead of a method directly oriented to macro-level analyses, psychology, as a science can be a mediator for understanding the social-political problems more closely. Although there are few studies handling the problem between Turkish and Armenian societies from a psychological perspective, to make psychology play a stimulating role about this problematique, there is a need for more studies in this field. In this article, this problematique will be taken in hand with the tools of psychology and a perspective embracing the fact that, understanding the problem correctly is the first prerequisite of the solution; and what the first and most appropriate step must be for solution will be discussed