Tükenmişliğin iş-aile yaşam çatışması aracılığıyla işkoliklikle ilişkisi: Kadın akademisyenler üzerine bir araştırma

Along with the teaching, institutional, and administrative responsibilities, female academicians carry out someother roles such as motherhood, being a wife, having responsibilities related to household issues, as well.Researchers of the study- from the very inside of the academy as females with many different roles- had the urgeto examine the case of female academicians. The study investigated the case of female academicians -therelationship of burnout with workaholism mediated by work-family life conflict. On quantitative research design,a questionnaire was conducted on 207 female academicians of a state university. Frequency distribution,explanatory factor analysis, confirmatory factor analysis, correlation analysis, and SEM were carried out. It wasfound out that 23% of work-family life conflict was related to workaholism; 32% of burnout was related toworkaholism; 19% of burnout was related to work-family life conflict. Along with the purpose of the study, 11%of the female academicians’ burnout was found to be resulting from the effect of workaholism mediated by workfamilylife conflict. As female academicians were found to be victims of burnout resulting from workaholismmediated by work-family life conflict; female academicians should be supported by seminars, trainings, andguidance on self-confidence, time and stress management, raising awareness towards workaholism, strategies tocope with burnout. Further studies should be on the underlying reasons of the issue.Rekabetçi akademik hayatın bir parçası olan öğretim elemanlarının; eğitimin devamlılığı, yayın yapma,memnuniyetsizliklerle baş etme gibi pek çok sorumluluk ve baskının altında ezilmekte olduğu ve böylece de artan stresle birlikte tükenmişlikle yüzleşmek zorunda kaldığı söylenebilir (Melendez&Guzman,1983).Kurumsal, idari ve öğretimle ilgili pek çok sorumlulukla birlikte, kadın akademisyenler; annelik, eş durumu, evle ilgili sorumluluklar gibi diğer rolleri de yürütmekle yükümlü görülürler. Akademik hayatın tam da içinde yer alan ve bir kadın akademisyen olarak hem akademik hayatla hem de aile hayatıyla ilgili pek çok farklı rolü aynı anda yürütmeye çalışan araştırmacılar, kadın akademisyenlerin bu durumlarıyla ilgili bir çalışma yapma arzusu ve baskısını derinden hissetmişlerdir.Bu makale kadın akademisyenlerin tükenmişlik, işkoliklik ve iş-aile-yaşam çatışması bakımlarından durumlarını ortaya koymayı amaçlamaktadır. Çalışmada, tükenmişliğin, iş-aile-yaşam çatışması aracılığıyla, işkoliklikle ilişkisi araştırılmıştır.Veri toplama aracı olarak, nicel araştırma yöntemlerinden kişisel görüşlere dayalı anket tekniği kullanılmıştır.Çalışmada kullanılan anket 4 bölümden oluşmaktadır. Araştırma evreni Konya’da bir devlet üniversitesinin kadın akademisyenleriyle sınırlıdır. Söz konusu üniversitenin tüm bölümlerinde halen çalışmakta olan kadın akademisyenlerin toplam sayısı, araştırmanın evrenini de oluşturan 651 kadın akademisyendir. Toplamda 210 adet anket doldurulmuş, ancak 3 anket eksik doldurulduğundan analize alınmamıştır. Bu nedenle örneklemi 207 kadın akademisyen oluşturmuştur. Örneklemin evreni temsil oranı %31,8’dir. Araştırmada toplanan verilerin analizinde frekans dağılımı, açıklayıcı faktör analizi, doğrulayıcı faktör analizi, korelasyon analizi ve Yapısal Eşitlik Modeli(YEM) yapılmıştır.İş-aile-yaşam çatışmasının %23’ünün işkoliklik ile ilişkili olduğu ortaya çıkmıştır. Kadın akademisyenlerin tükenmişlik seviyelerinin %32’sinin işkoliklik seviyeleriyle ilişkili olduğu bulunmuştur. Kadın akademisyenlerin tükenmişlik düzeylerindeki artışının %19'unun iş-aile-yaşam çatışması ile ilişkili olduğu sonucu bulunmuştur.Kısacası kadın akademisyenlerin iş-aile-yaşam çatışması düzeyleri, tükenmişlik seviyelerini anlamlı ve pozitif yönde etkilemektedir. Son olarak, kadın akademisyenlerin tükenmişlik seviyelerinin %11’inin iş-aile-yaşam çatışması aracılığıyla işkoliklik düzeylerinden kaynaklandığı ortaya çıkmıştır