İşitme Engelli Öğrencilerin Okuma-Yazma Eğitiminde Mobil Uygulama Kullanımı

Literacy is a fundamental skill to function in society. However, hearing impaired are severely disadvantaged in literacy development by lack of access to language's phonemic system. Recent developments in information and communication technologies stimulated technology integration endeavors in special education field. Hearing impaired children’s literacy instruction stands a fruitful area of technology integration. Former studies generally reported development or examination of supportive tools like visual dictionaries, sign language support, vocabulary drills or storybooks. However, few studies developed an overall approach and reported whole technology integration procedures. This study reports findings from a research which investigated the affordances of mobile devices in hearing impaired children’s literacy instruction. Two mobile applications were built from scratch and optimized through design based research. Furthermore, affordances and integration guidelines of these applications were investigated in a case study. The research was conducted in Anadolu University’s Applied Research Center for Hearing Impaired Children (İÇEM). Participants of the study are hearing impaired children studying at İÇEM in 2013-2014 and 2014-2015 academic years. Data sources of the project were observations, video recordings, audio recordings of expert panels and semi-structured interviews. The data were analyzed inductively using NVivo 10 software. Results suggested significant increase in student motivation towards the technology enriched instructional environment. This paper summarizes design and optimization studies along with technology integration guidelines to hearing impaired children’s literacy classes.Okuryazarlık, toplumda işlev görebilmek için gereken temel becerilerden biridir. Ancak işitme engelli bireyler, dilin fonetik sistemine erişememeleri nedeniyle okuryazarlık gelişiminde dezavantajlı durumdadır. Bilgi ve iletişim teknolojilerindeki güncel gelişmeler, özel eğitim alanında teknoloji entegrasyonu çabalarını teşvik eder niteliktedir. Bu durum, işitme engelli çocuklara yönelik okuma-yazma eğitimi için verimli bir teknoloji entegrasyon alanı olarak öne çıkmaktadır. Alanyazındaki teknoloji entegrasyonu çalışmaları genellikle görsel sözlüklere, işaret diline, kelime egzersizlerine ya da hikâye kitaplarına yoğunlaşmaktadır. Bunun yanında, çalışmaların süreci değil, sonuçları raporladığı görülmektedir. Ancak, bütüncül bir yaklaşımla tüm teknoloji entegrasyonu sürecini betimleyen az sayıda çalışma bulunmaktadır. Bu çalışma, işitme engelli çocuklara okuma yazma öğretiminde mobil araçların uygulanabilirliğini inceleyen bir araştırma projesi kapsamında gerçekleştirilmiştir. Bu bağlamda, iki uygulama sıfırdan başlanarak geliştirilmiş, tasarım tabanlı araştırma yoluyla iyileştirilmiş ve durum çalışması yoluyla sınıf ortamında kullanımları incelenmiştir. Araştırma, işitme engelli bireylere işitsel ve sözel yöntemle eğitim veren, İşitme Engelli Çocuklar Eğitim Araştırma ve Uygulama Merkezi’nde (İÇEM) gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın katılımcıları 2013-2014 ve 2014-2015 eğitim öğretim yıllarında İÇEM’de öğrenim gören ilkokul ve ortaokul kademesindeki işitme engelli öğrencilerdir. Araştırmanın her aşamasında farklı katılımcılar ile çalışılmıştır. Araştırmanın verileri gözlemler, video kayıtları, uzman panelleri, ses kayıtları ve yarı yapılandırılmış görüşmeler yoluyla toplanmıştır. Toplanan veriler tümevarım analizi yoluyla ve NVivo 10 programı kullanılarak analiz edilmiştir. Verilerin analizi sonucunda öğrenme ortamında teknolojiden faydalanılmasının öğrencilerin derse yönelik ilgilerini ve motivasyonlarını arttırdığı görülmüştür. Bu çalışma, geliştirilen mobil uygulamalara yönelik tasarım, iyileştirme ve entegrasyon aşamalarını özetlemekte; işitme engelli çocukların okuma yazma öğretimine ilişkin öneriler sunmaktadır