Fen ve Matematik Eğitimi Alanında Gerçekleştirilen Ölçek Geliştirme Araştırmalarına Yönelik Tematik İçerik Analizi

The aim of this study is to analyse the scale development studies published by researchers in Turkey in terms of content and methodological aspects. For this aim, the papers published in six major academic journals in the field of educational sciences during the years 2000-2013 were reviewed in accordance with criteria of inclusion of the research and a total of 22 articles were included in this study. The analysis was carried out through a meta-synthesis. The findings indicated that the majority of the studies focused on attitudes and the scales were mostly developed in the field of mathematics education. It was also found that construct validity was generally achieved and confirmatory factor analysis was limited as validity analysis and the analysis towards methods of exploratory factor analysis were generally conducted in moderate level. The findings also indicated that the most preferred reliability analysis method was the internal consistency. Finally, various recommendations were given in accordance with the findings obtained.Bu araştırmanın amacı, Türkiye’de fen ve matematik eğitimi alanında çalışan araştırmacılar tarafından yayımlanan ölçek geliştirme çalışmalarının içerik ve yöntemsel araçlar açısından durum değerlendirmeye yönelik bir analizini ortaya koymaktır. Bu amaçla, Türkiye’de eğitim bilimleri alanında yayım yapan altı temel akademik dergide 2000-2013 yılları arasında yayınlanan makaleler, araştırmaya dâhil olma ve araştırmadan hariç tutulma ölçütleri doğrultusunda taranmış ve toplam 22 makale araştırma kapsamına alınmıştır. Makalelerde ulaşılan bulgular, tematik içerik analizi (meta-sentez) şeklinde analiz ve sentez süreçlerinden geçirilerek çalışma gerçekleştirilmiştir. Bulgular, çalışmaların büyük çoğunluğunun tutumlar üzerinde yoğunlaştığını, daha çok matematik eğitimi alanında ölçeklerin geliştirildiğini, geçerlik analizi olarak en fazla yapı geçerliğinin incelendiğini ve bunlardan doğrulayıcı faktör analizinin sınırlı sayıda olduğunu, açımlayıcı faktör analizi yöntemlerine ait analizlerin genelde orta düzeyde yapıldığını ortaya koymuştur. Bununla birlikte güvenirlik analizlerinde ise en fazla iç tutarlık yöntemlerinin tercih edildiği ortaya çıkmış ve ulaşılan sonuçlar doğrultusunda çeşitli önerilere yer verilmiştir