Samouszkodzenia wśród więźniów a czynniki psychospołeczne

Background. Penitentiary institutions are particularly liable to the emergence and spreading of detrimental social phenomena. Compulsory stay in a closed institution and the necessity to adjust to conditions dramatically different from those of the prisoner’s former life are often a source of frustration. Self-aggression in prisons usually takes the form of self-injury. Self-mutilation is often a ticket to being promoted in the prison subculture pecking order, or a way to enforce some earlier unattainable demands. Frequently it may be also the prisoner’s response to deprivation of his basic needs. Material and methods. The anonymous study was conducted on the premises of Prison No. 2 in Lodz, between December 2006 and March 2007. Participants were 50 male prisoners aged 22-60; in that number 25 men had committed various self-injuries, and 25 had never attempted self-mutilation. Personal data were collected using a questionnaire developed by the authors for the purposes of this study. Results. Self-injuries were committed most frequently by prisoners aged below 30, with primary or vocational education, from broken homes. Their term of imprisonment was over 5 years, they were recidivists incarcerated more than once, and in the majority of cases (92%) belonged to prison subculture. As many as 68% of the prisoners under study committed self-injury repeatedly, most often due to emotional motives. Conclusions. Psychosocial variables were found to correlate with the frequency and type of self-injury among prisoners. The more detrimental psychosocial variables, the more frequent were self-injuries.Wstęp. Instytucja penitencjarna to miejsce szczególnie podatne na powstawanie i utrzymywanie się niekorzystnych zjawisk społecznych. Przymusowy pobyt w zakładzie zamkniętym oraz konieczność zaaranżowania sobie życia w warunkach diametralnie odmiennych niż dotychczas często wywołują frustrację. Autoagresja w więzieniach przejawia się zazwyczaj w postaci samouszkodzeń. Samookaleczenie często bywa przepustką do awansu w hierarchii więziennej subkultury bądź też pozwala na wyegzekwowanie wcześniej nieosiągalnych żądań. Niejednokrotnie jest także reakcją na deprywację podstawowych potrzeb. Materiał i metody. Badania przeprowadzano anonimowo na terenie Zakładu Karnego nr 2 w Łodzi w okresie od grudnia 2006 roku do marca 2007 roku. Łącznie przebadano 50 mężczyzn w wieku 22-60 lat, w tym 25 dokonywało różnych samouszkodzeń, a 25 nigdy nie podejmowało prób samookaleczeń. W celu zgromadzenia danych personalnych dotyczących respondentów posłużono się ankietą opracowaną na potrzeby badania. Wyniki. Samouszkodzeń najczęściej dokonywali więźniowie w wieku do 30. roku życia, z wykształceniem podstawowym lub zawodowym, pochodzący z niepełnych rodzin, odbywający karę pozbawienia wolności dłuższą niż 5 lat i przebywający w więzieniu po raz kolejny. W większości przypadków (92%) byli to więźniowie przynależący do subkultury więziennej. Aż 68% spośród badanych osób dokonywało samouszkodzeń wielokrotnie, najczęściej z pobudek emocjonalnych. Wnioski. Stwierdza się korelację pomiędzy czynnikami psychospołecznymi a częstością i charakterem dokonywanych samouszkodzeń wśród osób przebywających w izolacji więziennej. Im bardziej niekorzystnie oddziałują czynniki psychospołeczne, tym więcej odnotowuje się samouszkodzeń