Ocena przydatności oznaczania stężenia HbA1c do diagnostyki cukrzycy w wybranej próbie populacji polskiej

Introduction. Since January 2010, the American Diabe­tes Association has been recommending, apart from hitherto applied methods, the use of glycated haemo­globin concentration as one of the diagnostic criteria for diabetes, with a limit value HbA1c ≥ 6.5%. The aim of the study was to evaluate the usefulness of HbA1c measurement for diagnosing diabetes in a selected sample of the Polish population, and to attempt to determine a cut-off point for HbA1c concentration de­fining diagnosis of diabetes, based on the examination of patients with risk factors of type 2 diabetes. Material and method. Examinated 219 individuals (in this 142 women) in age 40–85 years, BMI 20–50 kg/m2, with one of the risk factors for diabetes, sine previously diagnosed diabetes. All participants underwent the oral glucose tolerance test (75 g glucose); blood sam­ples were taken to determine HbA1c levels by means of A1cNow+ (Bayer). In addition, in 85 randomly selected individuals, HbA1c concentration was concomitantly determined by means of high-performance liquid chromatography (HPLC). Results. Diabetes was diagnosed in 22 individuals on the basis of the following criteria: fasting glyca­emia ≥ 126 mg/dl or glycaemia ≥ 200 mg/dl in 120th minute of OGTT test. It was demonstrated that at the cut-point HbA1c ≥ 5.7% the highest sum of sensiti­vity and specificity was achieved (sensitivity 77.3%, specificity 55.8%). For higher HbA1c values, sensitivity was gradually decreasing, whereas specificity was increasing (e.g. for HbA1c ≥ 6.1% sensitivity decreased to 36.4%, whereas specificity increased to 86.3%; for HbA1c ≥ 6.6% sensitivity and specificity values were 13.6% and 95,9%, respectively). Conclusion. A large range of values for sensitivity and specificity indicates a low usefulness of HbA1c determination for diagnosing diabetes. The achieved “cut-off point” for obtaining the highest sensitivity and specificity is below the reference values, which is an additional argument against introduction of HbA1c determination in diabetes diagnostics.Wstęp. Od stycznia 2010 roku Amerykańskie Towarzy­stwo Diabetologiczne zaleca — obok dotychczas stoso­wanych metod — zastosowanie stężenia hemoglobiny glikowanej (HbA1c) jako jednego z kryteriów rozpo­znania cukrzycy, wyznaczając granicę HbA1c ≥ 6,5%. Celem pracy jest ocena przydatności oznaczania HbA1c do diagnostyki cukrzycy w wybranej próbie populacji Polski oraz próba wyznaczenia progu odcięcia dla stężenia HbA1c definiującego rozpoznanie cukrzycy na podstawie badania pacjentów z czynnikami ryzyka cukrzycy typu 2. Materiał i metody. Zbadano 219 osób (w tym 142 ko­biety) w wieku 58 ± 11, od 40 do 85 lat, BMI 28 ± 4, od 20 do 50 kg/m2 z przynajmniej jednym czynnikiem ryzyka cukrzycy, bez wcześniejszego rozpoznania. U wszystkich badanych przeprowadzono doustny test tolerancji glukozy (OGGT) oraz oznaczono wartość HbA1c przy użyciu płytki A1cNow+ (Bayer®). Dodatkowo u losowo wybranych 85 osób HbA1c zostało równolegle oznaczone metodą wysokociśnieniowej chromatografii cieczowej HPLC. Wyniki. U 22 osób rozpoznano cukrzycę na podsta­wie kryterium glikemii na czczo ≥ 126 mg/dl lub glikemii ≥ 200 mg/dl w 120. minucie testu OGGT. Stwierdzono, że w punkcie odcięcia HbA1c ≥ 5,7% uzyskano najwyższą sumę czułości i swoistości (odpo­wiednio 77,3% i 55,8%). Dla wyższych wartości HbA1c stopniowo malała czułość i wzrastała swoistość (dla HbA1c ≥ 6,6% czułość i swoistość wyniosły odpowied­nio 13,6 % i 95,9%). Wnioski. Duża rozpiętość wartości czułości i swoistości wskazuje na niską przydatność oznaczenia HbA1c do diagnostyki cukrzycy. Uzyskany „próg odcięcia” dla uzyskania największej czułości i swoistości zawiera się poniżej wartości referencyjnych, co dodatkowo stanowi argument przeciwko wprowadzeniu ozna­czania HbA1c do rozpoznania cukrzycy