Co mierzą testy neurokognitywne w schizofrenii?

Background. Beyond the dispute over neurodevelopmental or neurodegenerative origins of schizophrenia, patients consistently show performance disturbances on neurocognitive tests. However, the relationship between the clinically rated symptoms or factors and performance-based cognitive test scores has not been sufficiently examined. A major research goal of this study was to validate hypothetical links between clinical and neurocognitive domains. Material and methods. 136 schizophrenic patients (ICD-10 criteria for paranoid type) were assessed with several neurocognitive tests related to mostly executive functioning and working memory CNS activities (WCST, Stroop, RAVLT, RCFT, TMT-A, TMT-B, Wechsler-digits and verbal fluency). All patients were newly admitted and treated with both typical and atypical antipsychotics. The mean daily chlorpromazine equivalent medication level was 466.6 mg. Principal component analysis (PCA) of PANSS results with varimax normalized rotation was performed and the combination of scree plot inspection and eigenvalues exceeding 1.0 were applied for the factor extraction. Results. Despite the application of the battery of 34 neurocognitive measurements, only mild to moderate correlations with PANSS variables (totals, subscales and after dimensional transformation) were identified. Among dimensions of extracted factor model, consisting of 5 dimensions (negative, positive, depressive, cognitive and disorganized), only the PANSS cognitive factor was moderately correlated in some aspects with neurocognitive scores. Conclusion. The PANSS cognitive factor was identified as the most specific to the results of neurocognitive performance. However, only modestly correlated clinical ratings of PANSS with neurocognitive scores suggest that these findings should not be conceptualized as a measurement of the common neurobiological abnormality underlying clinical symptomatology.Wstęp. W wielu koncepcjach etiopatogenetycznych schizofrenii główne znaczenie przypisuje się zaburzeniom neurokognitywnym. Jednak wiedza na ten temat nie jest potwierdzona odpowiednimi badaniami. Autorzy niniejszego artykułu przeprowadzili analizę związków wyników najpopularniejszych testów neurokognitywnych z obrazem klinicznym schizofrenii. Materiał i metody. Pacjentów ze schizofrenią paranoidalną (136 osób) (wg ICD-10) poddano badaniom za pomocą baterii testów neurokognitywnych — WCST, Stroop, RAVLT, RCFT, TMT-A, TMT-B — oraz testów liczenia i płynności mowy. Wszyscy chorzy byli nowo przyjęci na oddziały szpitalne i leczeni zarówno neuroleptykami typowymi, jak i atypowymi w średniej dawce 466,6 mg ekwiwalentów chloropromazyny. Aby uprościć wyniki referencyjnej skali klinicznej (PANSS), przeprowadzono analizę czynnikową, z rotacją i uwzględnieniem innych warunków określenia czynników (wartość własna > 1,0, analiza wykresu osypiska). Wynik. Mimo że w analizach statystycznych wykorzystano łącznie 34 pomiary neurokognitywne, wykazano jedynie łagodne lub umiarkowane korelacje z wynikami PANSS (w formie czynników, oryginalnych podskal oraz wyników całkowitych). Spośród pięciu czynników uzyskanego modelu schizofrenii (negatywnego, pozytywnego, depresji, poznawczego i dezorganizacji) jedynie czynnik poznawczy osiągał umiarkowany poziom korelacji z niektórymi zmiennymi neurokognitywnymi. Wnioski. Zjawiska poznawcze oraz obraz kliniczny w znacznym stopniu są niezależne u chorych na schizofrenię paranoidalną. W ramach modelu 5-wymiarowego PANSS najsilniejsze związki z wynikami testów neurokognitywnych ujawnił czynnik poznawczy