Rola pielęgniarki w postępowaniu z zespołem zmęczenia u chorych na raka piersi

Fatigue, besides pain, nausea and vomiting, is the most common problem experienced by patients treated for breast cancer. It relates to a considerable number of patients and is perceived as a state that hinders day-to-day functioning. Although the majority of patients reports fatigue, the symptom is ignored or not diagnosed by physicians. There are pharmacological means available during treatment; however, the role of medicine in neutralising fatigue has not been examined in detail yet. There are proceeding standards that decrease aggravation of the fatigue syndrome to a significant extent. Education, counselling, physical exercises, rational energy management, sleep therapy and adequate nutrition are recommended as appropriate non-pharmacological procedures in neutralising fatigue. The aim of this study was to present the standards of cancer related fatigue management and to indicate the role of a nurse in the course of the (cancer related fatigue) treatment.Zmęczenie, obok bólu, nudności i wymiotów, jest najczęstszym problemem pacjentek leczonych na raka piersi. Dotyczy dużej liczby chorych i jest postrzegany, jako stan utrudniający codzienne funkcjonowanie. Mimo że większości pacjentek zgłasza zmęczenie, objaw ten jest przez lekarzy pomijany, nierozpoznawany. W procesie leczenia dostępne są sposoby farmakologiczne zwalczania, jednak rola leków w redukowaniu uczucia zmęczenia nie została jeszcze dokładnie zbadana. Istnieją standardy postępowania, które w znacznym stopniu zmniejszają nasilenie zespołu zmęczenia. Edukacja, doradztwo, ćwiczenia fizyczne, racjonalne gospodarowanie energią oraz terapia snu i właściwe odżywianie są rekomendowane jako właściwe postępowanie niefarmakologiczne w niwelowaniu zmęczenia. Celem pracy było przedstawienie standardów postępowania w zespole zmęczenia nowotworowego i wskazanie roli pielęgniarki w tych działaniach