Perspektywy dla terapii celowanej w ostrej białaczce szpikowej

Results of therapy of acute myeloid leukemia (AML) patients are still unsatisfactory. Since the progress in conventional chemotherapeutics is likely approaching its limits, novel targeted therapies are attractive candidates to improve treatment results. In principle, these drugs must target the critical pathogenetic pathway in the disease. Owing to the large heterogeneity of the disease, it is particularly difficult to identify such universal pathogenetic mechanism in AML. However, in recent years we have witnessed rapid progress in molecular diagnostics, characterization of molecular pathways, signaling cascades and epigenetic changes that shape liczthe leukemic phenotypes and facilitate individualized risk assessment and individualized therapeutic strategy. These studies also characterized certain genetic lesions, whose protein products are targetable. The model example of the effective, targeted treatment in AML is the use of the all-trans retinoid acid in acute promyelocytic leukemia with t(15;17)/PML-RARA. The promising results of studies addressing the role of targeted drugs in the individual subtypes of AML raise hope that these approach will find its place in the clinical practice and improve the results of treatment in AML patients. Hematologia 2011; 2, 1: 23–32Wyniki leczenia chorych z ostrą białaczką szpikową (AML) są wciąż dalece niesatysfakcjonujące. Wobec braku postępu w zakresie badań nad klasycznymi chemioterapeutykami nadzieję na poprawę wyników leczenia wiąże się z ideą terapii celowanej. Aby jednak tego typu leki mogły być skuteczne, miejscem ich uchwytu powinny być zasadnicze oraz najczęściej występujące elementy leukemogenezy. W AML jest to szczególnie trudne z powodu dużej różnorodnoœci poszczególnych przypadków zarówno w zakresie objawów klinicznych i patogenezy, jak i zmienności cytogenetycznej i molekularnej. Jednak w ostatnich latach widoczny jest gwałtowny rozwój metod diagnostyki cytogenetycznej i molekularnej, co umożliwia coraz precyzyjniejsze określenie mutacji i szlaków sygnałowych, w tym również epigenetycznych, napędzających leukemogenezę w AML. Dzięki tym badaniom w większości przypadków AML udaje się coraz precyzyjniej określić rokowanie, co ułatwia kreowanie indywidualnego planu terapeutycznego dla każdego chorego, ale również pozwala na identyfikację aberracji stających się punktami uchwytu substancji na nie nacelowanych. Modelowym przykładem skutecznego leczenia celowanego w AML jest zastosowanie kwasu all-trans retinowego w ostrej białaczce promielocytowej z t(15;17)/PML-RARA. Wstępne wyniki badań nad innymi lekami celowanymi w poszczególnych podtypach ostrej białaczki szpikowej dają nadzieję na sprecyzowanie ich miejsca w praktyce klinicznej. Hematologia 2011; 2, 1: 23–3