Nausea and vomiting in cancer patients — clinical practice recommendations

Nudności (N) i wymioty (W) należą do częstych objawów ze strony układu pokarmowego u chorych na nowotwory. Przewlekłe N i W wywołane są najczęściej rozwojem choroby nowotworowej, zaburzeniami metabolicznymi, podawaniem opioidów i innych leków. Istotną grupę przyczyn N i W stanowi leczenie onkologiczne: leki cytostatyczne i inne terapie systemowe, leczenie miejscowe: radioterapia i zabiegi operacyjne. Szczególnie trudny problem terapeutyczny stanowią N i W związane z rozwojem nieoperacyjnej niedrożności jelit. Według teorii receptorowej N i W wywołują liczne neurotransmitery, które aktywują receptory zlokalizowane na zakończeniach nerwu błędnego i w ośrodkowym układzie nerwowym (OUN), stąd leczenie polega na skutecznym blokowaniu poszczególnych receptorów włączonych w patomechanizm objawów. U chorych na nowotwory z przewlekłymi N i W, niezwiązanymi z leczeniem onkologicznym, przeprowadzono niewiele randomizowanych badań klinicznych i w konsekwencji nie opracowano zaleceń postępowania terapeutycznego opartych na wiarygodnych dowodach naukowych. Postępowanie terapeutyczne u chorych z przewlekłymi N i W powinno uwzględniać przyczyny i patomechanizm objawów, szczegółową ocenę kliniczną (dokładny wywiad, badanie przedmiotowe i w razie potrzeby wykonanie badań dodatkowych: laboratoryjnych i/lub obrazowych), co pozwala na wdrożenie skutecznego leczenia i w efekcie poprawę jakości życia chorych. W artykule omówiono przyczyny, patomechanizm i leczenie N i W, z uwzględnieniem częściej stosowanych leków przeciwwymiotnych i zaleceń Międzynarodowego Stowarzyszenia Opieki Wspierającej (MASCC, Multinational Association for Supportive care in Cancer) i Europejskiego Towarzystwa Onkologii Klinicznej (ESMO, European Society of Medical Oncology).Nausea and vomiting (NV) are frequent symptoms form the gastrointestinal system in cancer patients, especially in advanced disease. Chronic NV are most frequently evoked by the cancer progression, metabolic disturbances, oncologic treatment, opioids and other drugs administration. Significant group of causes of NV are cytotostatic drugs and other systemic therapies, local treatment: radiotherapy and surgery. The most difficult therapeutic challenge concerns NV in the course of inoperable bowel obstruction. According to a receptor theory NV are induced by numerous neurotransmitters that activate receptors located on the vagus nerve endings and in the CNS, thus the treatment should effectively block receptors involved. In cancer patients suffering from chronic NV unrelated to oncology treatment few randomized studies were conducted to date and in consequence there is a lack of therapeutic recommendations for the management of symptoms based on a high level of scientific evidence. Therapeutic interventions in patients with chronic NV should encompass possible causes, pathophysiology, meticulous clinical assessment (including detailed history, physical examination and if necessary laboratory and/or imaging investigations), which allows to introduce effective treatment and in consequence improve patients’ quality of life. In this article causes, pathophysiology and treatment are discussed including more frequently used antiemetics and therapeutic recommendations of the Multinational Association for Supportive care in Cancer (MASCC) and European Society of Medical Oncology (ESMO)