Ocena wartości rokowniczej wybranych parametrów ergospirometrycznych u chorych z przewlekłą skurczową niewydolnością serca kwalifikowanych wstępnie do transplantacji serca, w obserwacji 12-miesięcznej

Introduction. Despite recent advances in diagnosis and pharmacological treatment of cardiovascular diseases, chronic heart failure (HF) carries a poor prognosis. The identification of patients at highest risk for early death from HF is of special importance. Ergospirometric test is known to be useful in predicting survival and oxygen consumption (maximal/peak VO2) and minute ventilation-carbon dioxide production relationship (VE/VCO2slope) are the most frequently analyzed cardiopulmonary exercise test parameters. The aim of this study was to assess the ability of peak VO2 and VE/VCO2slope to predict cardiac-related mortality and cardiac-related hospitalization (MACE, major adverse cardiac event) in patients with chronic systolic HF, pre-qualified for heart transplantation. Material and methods. Forty-five patients (38 men; age 50 ± 8 years) with stable chronic HF (21 coronary artery disease, 24 dilated cardiomyopathy), in New York Heart Association functional class II (n. 16)–III (n. 29), with left ventricular ejection fraction (LVEF) below 35% (mean LVEF = 22.7 ± 5.1%), underwent cardiopulmonary exercise testing between 2006 and 2012 year. Results. At the end of follow-up, 5 (11%) patients had died and 17 (38%) had a hospitalization due to CHF exacerbation. Peak VO2 was 14.5 ± 5.7 mL/kg/min, VE/VCO2 slope was 35.1 ± 6.1. MACE(+) group had a lower peak VO2 (13.9 ± 6.9 mL/kg/min vs 15.1 ± 4.3, p = NS) and higher VE/VCO2slope (37.2 + 6.0 vs. 33.1 ± 5.6, p = 0.021) than MACE(–) group. MACE(+) death group had a lower peak VO2 than MACE(–) group (10.9 ± 1.3 vs. 15.1 ± 4.3, p = 0.045). The areas under the receiver operating characteristic curves for predicting MACE at 1 year were 0.68 for peak VO2 and 0.70 for VE/VCO2slope. The results of Kaplan-Meier analysis revealed a 1-year MACE free survival of 33% in patients with VE/VCO2slope > 34.9 and 67% in those with VE/VCO2slope 11.9 mL/kg/min (p = 0.0085). Conclusions. Both VO2 and VE/VCO2slope, are good prognostic parameters for serious cardiovascular events and improve the risk stratification of chronic HF patients.Wstęp. Mimo ostatnich osiągnięć w diagnostyce i terapii chorób układu sercowo-naczyniowego rokowanie w niewydolności serca (HF) pozostaje niezadowalające, dlatego identyfikacja chorych z grupy najwyższego ryzyka wczesnego zgonu ma szczególne znaczenie. Wysiłkowy test ergospirometryczny jest uznanym badaniem w diagnostyce HF, a szczytowe/maksymalne zużycie tlenu (VO2peak/VO2max) oraz ekwiwalent wentylacyjny dwutlenku węgla (VE/VCO2slope) to najczęściej oceniane parametry. Celem pracy była prospektywna, roczna ocena wpływu parametrów ergospirometrycznych (VO2peak/max oraz VE/VCO2slope) na wystąpienie punktu końcowego (MACE), definiowanego jako zgon z przyczyn sercowo-naczyniowych lub hospitalizacja z powodu zaostrzenia HF u chorych z przewlekłą skurczową HF, kwalifikowanych wstępnie do transplantacji serca. Materiał i metody. Prospektywnej obserwacji poddano 45 pacjentów (38 mężczyzn, średni wiek 50 ± 8 lat) z rozpoznaną skurczową niewydolnością serca (u 21 osób etiologia niedokrwienna, u 24 osób nieniedokrwienna) w II (n = 16) i III (n = 29) klasie według New York Heart Association, ze zredukowaną frakcją wyrzutową lewej komory (LVEF) poniżej 35% (średnia LVEF = 22,7 ± 5,1%). U każdego pacjenta wyjściowo wykonano badanie ergospirometryczne z oceną VO2 i VE/VCO2slope. Wyniki. W okresie 12 miesięcy u 22 (49,0%) pacjentów obserwowano wystąpienie złożonego punktu końcowego (MACE+), w tym u 17 (38,0%) wystąpiło zaostrzenie HF, a 5 (11,0%) pacjentów zmarło. Szczytowe/maksymalne VO2 wyniosło 14,5 ± 5,7 ml/kg mc./min, zaś VE/VCO2slope 35,1 ± 6,1. W grupie MACE(+) obserwowano niższe wartości VO2 (13,9 ± 6,9 ml/kg mc./min v. 15,1 ± 4,3; p = NS) i wyższy VE/VCO2slope (37,2 + 6,0 v. 33,1 ± 5,6; p = 0,021) niż w grupie MACE(–). Podgrupa MACE(+) zgon miała istotnie statystycznie niższą wartość VO2 niż MACE(–) (10,9 ± 1,3 v. 15,1 ± 4,3; p = 0,045). Na podstawie analizy krzywych ROC wyznaczono dla VO2 i VE/VCO2slope pole pod krzywą, odpowiednio, 0,68 i 0,70; p < 0,05). Oszacowana metodą Kaplana-Meiera funkcja przeżycia wykazała roczne przeżycie wolne od wystąpienia MACE u 33% pacjentów z VE/VCO2slope ponad 34,9 i 67% u tych z VE/VCO2slope poniżej 34,9 (p = 0,0562) oraz u 20% pacjentów z VO2 poniżej 11,6 ml/kg mc./min i 67% u tych z VO2 ponad 11.9 ml/kg/min (p = 0,0085). Wnioski. Zarówno VO2 jak i VE/VCO2slope są istotnymi czynnikami rokowniczymi wystąpienia zgonu z przyczyn sercowych bądź hospitalizacji z powodu zaostrzenia HF. Wartość rokownicza obu parametrów okazuje się porównywalna z niewielką przewagą VE/VCO2slope. Analiza połączonych parametrów ergospirometrycznych ma większą wartość prognostyczną niż osobna ocena VO2 oraz VE/VCO2slope