Klopidogrel po zabiegach stentowania tętnic obwodowych oraz u chorych z miażdżycą tętnic obwodowych. Dowody, zalecenia i praktyka

Antiplatelet drugs are prescribed in patients with peripheral artery disease, acetylsalicylic acid and clopidogrel are the most commonly used drugs. Their antiplatelet effect is especially well documented in patients after coronary angioplasty. Both antiplatelet drugs are commonly used after stenting of the peripheral vessels in order to lower the incidence of stent thrombosis and reduce cardiovascular events. The quality of evidence for those drugs in peripheral vessels does not match the evidence in the coronary field and, as a consequence the results of coronary studies are often extrapolated into non-coronary vasculature. Recently new antiplatet drugs have emerged, and are increasingly used in coronary arteriesstenting. The article summarizes the current knowledge about antiplatelet drugs in patients with peripheral artery disease and after stenting of peripheral vessels.Podstawą leczenia pacjentów z miażdżycą tętnic są leki przeciwpłytkowe, wśród których od lat dominują kwas acetylosalicylowy i klopidogrel. Ich działanie jest szczególnie dobrze udokumentowane u pacjentów poddanych przezskórnej angioplastyce tętnic wieńcowych. W praktyce chirurga naczyniowego łączenie obu wspomnianych leków przeciwpłytkowych jest częstą strategią mającą zmniejszyć liczbę zakrzepic w stencie wszczepionym do naczynia obwodowego oraz obniżyć częstość incydentów sercowo-naczyniowych w tej grupie chorych. Liczba badań i dowodów w dziedzinie chirurgii naczyniowej jest mniejsza niż liczba analogicznych badań w kardiologii interwencyjnej. Często dokonuje się ekstrapolacji wyników badań leków przeciwpłytkowych na tętnicach wieńcowych na tętnice pozawieńcowe. W ostatnich latach pojawiły się nowe leki przeciwpłytkowe o działaniu silniejszym niż klopidogrel, które często stanowią leki pierwszego rzutu u chorych poddanych stentowaniu tętnic wieńcowych. Artykuł jest próbą podsumowania aktualnej wiedzy na temat stosowania leków przeciwpłytkowych u chorych z miażdżycą tętnic obwodowych, w szczególności u pacjentów poddanych zabiegom stentowania tych tętnic