Niealkoholowe stłuszczenie wątroby u kobiet z zespołem wielotorbielowatych jajników — aspekty kliniczne i metaboliczne oraz polimorfizm genu lipazy lipoproteinowej

Introduction: The aim was to assess associations among PCOS and NAFLD, the lipoprotein lipase polymorphism gene, and metabolic disorders in PCOS.Material and methods: In 184 women with PCOS and 125 healthy, premenopausal volunteers, sex steroids, lipids, glucose, insulin, aminotransferases, free androgen index (FAI), HOMA-IR and E2/T were calculated. Hepatic steatosis was determined by ultrasound. Whole genomic DNA was isolated from blood leucocytes. Lipoprotein lipase polymorphisms rs268 and rs328 were analysed by polymerase chain reaction (PCR) and minisequencing.Results: 57.6% of PCOS women had NAFLD, while women without PCOS had NAFLD in 49.6%. PCOS-NAFLD women had higher BMI, WHR and waist circumference compared to women with PCOS without NAFLD and women without PCOS. PCOS-NAFLD women had lower SHBG, E2/T ratio, and higher FAI compared to other groups. ALT levels were higher in PCOS women with NAFLD compared to other groups. PCOS women with and without NAFLD had higher fasting glucose and insulin and HOMA compared to women without PCOS. Women with PCOS had higher triglycerides and lower HDL-C compared to women without PCOS. There was no evidence that evaluated polymorphisms influenced hepatic steatosis in women with and without PCOS.Conclusions: PCOS is not an independent factor influencing NAFLD in women. The influences on NAFLD incidence in women are BMI > 25 kg/m², glucose level > 80 mg/dL, E2/T < 80 and ALT > 19 IU/L as independent factors. Hyperandrogenism in PCOS may increase the risk of NAFLD indirectly by obesity, insulin resistance, and directly by the hepatotoxic effect. Polymorphisms rs328 and rs268 of the lipoprotein lipase gene do not affect the occurrence of NAFLD in women with PCOS or without PCOS. (Endokrynol Pol 2014; 65 (6): 416–421) Wstęp: Celem pracy było zbadanie zależności między zespołem wielotorbielowatych jajników (PCOS) a niealkokoholowym stłuszczniem wątroby (NAFLD), polimorfizmem genu lipazy lipoproteinowej oraz zaburzeniami metabolicznymi obserwowanymi w PCOS.Materiał i metody: W grupie 184 kobiet z PCOS i wśród 125 zdrowych kobiet premenopauzalnych badano w surowicy stężenia hormonów płciowych, frakcji lipidowych, glukozy insuliny i transaminaz oraz obliczano wskaźniki wolnych androgenów (FAI), insulinooporności HOMA i E2/T. Stłuszczenie wątroby oceniano ultrasonograficznie. Genomowe DNA izolowano z leukocytów krwi obwodowej metodami standardowymi. Do oznaczanie polimorfizmów rs268 i rs 328 lipazy lipoproteinowej użyto metody PCR i minisekwencjonowania.Wyniki: częstość występowania NAFLD u kobiet z PCOS nie różniła się istotnie w porównaniu do kobiet bez PCOS. Kobiety z PCOS i NAFLD miały istotnie wyższy BMI , WHR i obwód talii w porównaniu z kobietami z PCOS bez NAFLD oraz kobiet bez PCOS. Ponadto stwierdzono u nich istotnie niższe SHBG, E2/T i wyższy FAI w porównaniu z kobietami z pozostałych grup. Stężenia transaminazy alaninowej (ALT) w grupie PCOS z NAFLD były istotnie wyższe niż w pozostałych grupach. U kobiet z PCOS z i bez NAFLD obserwowano istotnie wyższe stężenia glukozy, insuliny i wskaźnika HOMA w porównaniu z kobietami bez PCOS. Nie stwierdzono istotnych różnic w występowaniu określonych polimorfizmów genu lipazy lipoproteinowej w badanych grupach.Wnioski: Zespół wielotorbielowatych jajników nie jest niezależnym czynnikiem wpływającym na NAFLD u kobiet. Niezależnymi czynnikami mającymi wpływ na wystąpienie NAFLD są: BMI > 25 kg/m², stężenie glukozy > 80 mg/dl, E2/T < 80 oraz ALT > 19 IU/l. Hiperandrogenizm w PCOS może pośrednio zwiększać ryzyko NAFLD przez insulinooporność i otyłość oraz bezpośrednio przez efekt hepatotoksyczny. Polimorfizmy rs320 i rs268 genu lipazy lipoproteinowej nie mają wpływu na częstość występowania NAFLD u kobiet z PCOS. (Endokrynol Pol 2014; 65 (6): 416–421