Pegvisomant - antagonista receptora hormonu wzrostu w leczeniu akromegalii

Introduction: Pegvisomant, growth hormone (GH) antagonist is a new perspective in the treatment of acromegaly. Pegvisomant interferes with GH action by competitive binding to receptor and blocking signal transduction. We present first experiences with treatment acromegaly with pegvisomant in Poland. Aim of the study was to assess pegvisomant efficacy in treatment patients with persistent acromegaly after transsphenoideal surgery and unsatisfactory disease control with somatostatin analogue octreotide (OCTR). Material and methods: Material consisted of 10 patients (6 M, 4 F) aged 24-48 with active acromegaly, after neurosurgery, in which OCTR was ineffective in disease control. Patients with glucose metabolism disturbances were assigned to group receiving PEG. Controls were matched for age, sex, disease history, GH and IGF-1 levels. Patients received pegvisomant throughout 12 weeks, then combined therapy with PEG and OCTR-LAR was started for 8 weeks and then OCTR-LAR alone was given for next 8 weeks. Controls were medicated with OCTR-LAR 30 mg each 4 weeks during study. Clinical symptoms and IGF-1 level, fasting glucose and HbA1c was measured to assess treatment efficacy. Results: Pegvisomant reduced IGF-1 after first week of therapy from 1270 &#177; 229 to 759 &#177; 223 (40%, p < 0.04). Prolonged therapy led to further IGF-1 decrease. After 12 weeks of treatment IGF-1 was significantly lower in comparison to initial as well as to controls (604 mg/l vs. 1270 and 1330, respectively, p < 0.02). Combined therapy with PEG and OCTR-LAR was not superior to PEG alone. During treatment with pegvisomant improvement of glucose metabolism was seen, as well as decrease in insulin doses required. No adverse events was recorded. Conclusions: Pegvisomant - GH receptor antagonist - effectively lowers IGF-1 concentration and improves disease control in patients with acromegaly after unsuccessful surgery and with octreotide unresponsiveness. Significantly improves glucose metabolism. Pegvisomat is indicated in patients with active acromegaly after standard treatment failure, especially in cases of coexistent diabetes mellitus. (Pol J Endocrinol 2007; 58 (5): 408-416)Wstęp: Pegvisomant, zmodyfikowany genetycznie oraz chemicznie analog hormonu wzrostu (GH, growth hormone) jest antagonistą receptora hormonu wzrostu. Stanowi nową alternatywę w farmakologicznym leczeniu akromegalii. Mechanizm jego działania polega na kompetycyjnym blokowaniu wpływu endogennego hormonu wzrostu. W niniejszej pracy przedstawiono pierwsze w Polsce doświadczenia z zastosowania pegvisomantu w leczeniu akromegalii. Celem pracy była ocena skuteczności pegvisomantu u chorych z czynną akromegalią po niedoszczętnej operacji gruczolaka przysadki, leczonych nieskutecznie oktreotydem LAR (OCTR-LAR) - analogiem somatostatyny o przedłużonym dzianiu. Materiał i metody: Materiał stanowiło 10 chorych (6 mężczyzn i 4 kobiety) w wieku 24-48 lat z czynną akromegalią, wybranych spośród grupy 27 pacjentów po niedoszczętnej operacji gruczolaka przysadki, u których oktreotyd LAR niedostatecznie kontrolował przebieg choroby. Do grupy otrzymującej pegvisomant (PEG) zakwalifikowano 5 chorych ze współwystępującymi zaburzeniami gospodarki węglowodanowej. Do grupy kontrolnej otrzymującej oktreotyd LAR (OCTR-LAR) wybrano 5 pacjentów, odpowiadających pod względem: płci, wieku, dotychczasowego leczenia, stężenia IGF-1 i GH. Pacjenci z grupy PEG przez okres 12 tygodni otrzymywali pegvisomant w dawce 10 mg/d, przez następne 8 tygodni pegvisomant łącznie z oktreotydem LAR 30 mg co 4 tygodnie, a na koniec badania sam oktreotyd LAR w niezmienionej dawce. Pacjenci z grupy OCTR-LAR przez cały ten okres otrzymywali oktreotyd LAR 30 mg co 4 tygodnie. Skuteczność leczenia oceniano w oparciu o badanie kliniczne oraz stężenia IGF-1, glukozy i hemoglobiny glikowanej (HbA1c). Wyniki: Pegvisomant już w pierwszym tygodniu leczenia spowodował u wszystkich szybki spadek stężenia IGF-1 - o średnio 40,5% (z 1270 &#177; 229 do 759 &#177; 223 ng/ml; p = 0,04) już w pierwszym tygodniu leczenia. Dalsze stosowanie pegvisomantu poprawiało jego skuteczność. Po 12 tygodniach stężenia IGF-1 były istotnie niższe w porównaniu z wartościami wyjściowymi, jak również w stosunku do grupy kontrolnej (604 vs. 1270 p < 0,02 oraz 604 vs. 1330 p < 0,02). W trakcie leczenia pegvisomantem zanotowano znaczą poprawę parametrów wyrównania cukrzycy: spadek glikemii na czczo, spadek stężenia HbA1c oraz zmniejszenie zapotrzebowania na insulinę. Nie zanotowano działań niepożądanych. Wnioski: Pegvisomant - antagonista receptora GH skutecznie obniża stężenie IGF-1 i prowadzi do poprawy klinicznej u chorych z akromegalią po niedoszczętnej operacji gruczolaka przysadki, leczonych nieskutecznie analogami somatostatyny. Istotnie poprawia też przebieg zaburzeń gospodarki węglowodanowej. Powinien być szczególnie zalecany u chorych z nieskutecznie dotychczas leczoną akromegalią i z czynną cukrzycą. (Endokrynol Pol 2007; 58 (5): 408-416