3 VE 5 KROMLU ÇELİKLERDE TANTALYUM VE KROM İLAVESİNİN MİKROYAPIYA VE ÇENTİK DARBE DİRENCİNE ETKİSİ

3 VE 5 KROMLU ÇELİKLERDE TANTALYUM VE KROM İLAVESİNİN MİKROYAPIYA VE ÇENTİK DARBE DİRENCİNE ETKİSİÖzetKrom molibden (tungsten) [Cr-Mo (W)] çelikleri yüksek sıcaklık ve basınçlı buharın geçtiği petrokimya endüstrisindeki, enerji santrallerindeki vb. kullanılan borularda tercih edilmektedir. Bu şartlarda gerekli mukavemetin sağlanması çelikteki alaşım elementlerine bağlıdır. Alaşım elementlerinin kompozisyonlarının değişmesi çeliğin mikroyapısal ve mekanik özelliklerini değiştirmektedir. Bu çalışmada, daha önce üretimi yapılan Cr-Mo (Cr-W) çeliklerine alternatif olabilecek, ağırlıkça % 3, % 5 Cr ve % 3 W ana alaşım elementlerini içeren düşük Cr’lu çelikler döküm yolu ile üretilip sıcak olarak haddelenmiştir. Bu çalışmada farklı oranlarda Cr ve Ta içeren çeliklerin mikroyapıları ve çentik darbe dirençleri incelenmiştir. 3 Cr’lu alaşımlarda mikroyapıda ferrit ve beynit gözlemlenirken, 5 Cr’lu alaşımlarda mikroyapıda beynit ve martenzit gözlemlenmiştir. Ayrıca, Cr ve Ta ilaveleri alaşımların sünekliklerinde azalmaya sebep olmuştur.Anahtar Kelimeler: Cr-W Çelikleri, Çentik Darbe Direnci, Tantalyum, KromTHE EFFECT OF TANTALUM AND CHROMIUM ADDITION ON MICROSTRUCTURE AND NOTCH IMPACT STRENGTH IN 3 AND 5 CHROMIUM STEELSAbstractChromium molybdenum (tungsten) (Cr-Mo (W)) steels are widely used for the high pressure and temperature use in pipes in petrochemical industry and power plants. Providing the required strength under these conditions depends on the composition of the steel. The change in the ratio of alloying elements changes the microstructural and mechanical properties of steel. In this study, low chromium steels containing 3% and 5% Cr and 3% W as major alloying elements, which may be alternative to Cr-Mo (Cr-W) steels currently being produced, were produced by casting and hot rolled. In this study, microstructure and the notch toughness of steels which contain different amounts of Cr and Ta were investigated. The results showed that 3 Cr steels have a microstructure consist of bainite and ferrite, whereas 5 Cr steels have a microstructure consist of bainite and martensite. The addition of Cr and Ta cause a decrease in ductility of the alloys.Keywords: Cr-W Steels, Notch Toughness, Tantalum, Chromiu