Erfdienstbaarheden op het openbaar domein in het licht van de zesde staatshervorming: dan toch naar een administratief zakelijk recht?

De Belgische domeingoederenleer kent een interessante geschiedenis. Lange tijd is men er namelijk van uitgegaan dat op openbare domeingoederen geen erfdienstbaarheden kunnen gevestigd worden. Dit principe van niet-bezwaarbaarheid van het openbaar domein met zakelijke of persoonlijke rechten kwam eerst in de rechtsleer en lagere rechtspraak, later ook in de rechtspraak van het Hof van Cassatie onder druk te staan. Men neemt thans aan dat het openbaar domein met erfdienstbaarheden kan worden bezwaard op voorwaarde dat “zij niet onverenigbaar zijn met de openbare bestemming van dat domein, geen beletsel vormen voor het openbaar gebruik en geen afbreuk doen aan het recht van het bestuur om dat gebruik volgens de noden van de gemeenschap te regelen”. Hoewel die voorwaarde de precariteit van de erfdienstbaarheid op het openbaar domein met zich meebrengt, doet die precariteit geen afbreuk aan de erfdienstelijke aard van de erfdienstbaarheid in kwestie. De erfdienstbaarheid creëert een subjectief recht ten voordele van de particuliere eigenaar van het heersend erf, dat hij in principe tegen de overheid, eigenaar van het lijdend erf, kan opwerpen voor de gewone hoven en rechtbanken. Desalniettemin kent de erfdienstbaarheid op het openbaar domein wegens haar precariteit ook een administratiefrechtelijk karakter zodat we kunnen spreken van een administratieve erfdienstbaarheid binnen de categorie van de burgerlijke rechten zoals bepaald door artikel 144 GW.status: publishe