Odrodzenie miast

W książce zawarto problematykę odrodzenia miast przemysłowych, lub inaczej możliwości wychodzenia przez nie z kryzysu wywołanego wprowadzeniem systemu kapitalistycznego, przechodzenia w jego nową postindustrialną fazę rozwoju. Na podstawie literatury przedmiotu autor daje opis i wyjaśnienie logiki funkcjonowania systemów miejskich, które wykorzystując endogenne i egzogenne czynniki stabilizacji i rozwoju ekonomicznego zaadaptowały się do nowych realiów ekonomicznych i społecznych. Procesy syntetycznie nazywane „odrodzeniem miast” mają względnie uniwersalny charakter. Obserwować je można w różnych fazach zaawansowania we wszystkich rozwiniętych gospodarczo państwach, w tym również w krajach Europy Środkowo-Wschodniej. I co zdaje się szczególnie istotne, przełamanie stagnacji lub kryzysu jest możliwe nie tylko w największych miastach, ale również w miastach mniejszych. Autor precyzyjnie rozgranicza realne procesy zachodzące w strukturach funkcjonalnych i społecznych miasta od refleksji teoretycznej i badań empirycznych próbujących opisać i wyjaśnić obserwowane procesy poprzez odwołanie do ogólniejszych koncepcji teoretycznych. Dzięki temu praca jest zarazem dyskusją nad szansami rozwojowymi miast i jednocześnie nad kondycją współczesnych rozwiniętych społeczeństw oraz kierunkami zmian, jakie w ostatnich dekadach stały się ich udziałem.W tej książce autor Przedstawia kryzys, odnowę i odrodzenie, układające się w triadę urbanizacji pojmowanej jako kolejno następujące po sobie etapy transformacji całego układu sił wytwórczych. Przewodni motyw monografii to widoczne w różnym stopniu, głównie w miastach bogatszej części Europy, ale także w polskich, ponowne odzyskiwanie demograficznej i ekonomicznej równowagi, dające podstawy do określania tego przenośnie jako „odrodzenia” miast. Cały proces pokazany jest tutaj odpowiednio szczegółowo, na tle dopełniających go tendencji i aspektów, bez uwzględnienia których nie byłby w pełni zrozumiały. Są nimi fundamentalna zmiana podstaw kapitalizmu w postaci zastąpienia przemysłu przez usługi i kolejne etapy transformacji ustroju: nowa ekonomia i ekonomia kultury, koncepcja kreatywnych miast i klasy kreatywnej, związane z przemianą w kapitalizm poznawczo-kulturalny. Uzupełnia to rozdział po-święcony komplementarnym, nowatorskim tendencjom kształtowania przestrzeni, czyli nowemu urbanizmowi i inteligentnemu rozwojowi oraz nowej daty zjawisku: obywatelskiemu ruchowi pod nazwą „prawo do miasta”. Trudno dzisiaj przewidywać, na ile tendencja odrodzenia jest trwała i czy może być przesłanką optymizmu na temat przyszłości miast. Z pewnością zasługuje na nieco bliższe się jej przyjrzenie. Stanowiska i poglądy cytowanych w tekście autorów reprezentują różne, chociaż w istocie przenikające się podejścia we wspólnej, unifikującej ramie „nauk o mieście”. Nie jest już obecnie wymagane przestrzeganie granic poszczególnych dyscyplin, mimo to cały wywód stara się zachować integralność punktu widzenia macierzystej nauki autora – socjologii miasta.Udostępnienie publikacji Wydawnictwa Uniwersytetu Łódzkiego finansowane w ramach projektu „Doskonałość naukowa kluczem do doskonałości kształcenia”. Projekt realizowany jest ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Programu Operacyjnego Wiedza Edukacja Rozwój; nr umowy: POWER.03.05.00-00-Z092/17-00