Kırsal Kalkınma, Kırsal Turizm, IPARD Programı ve Desteklenen Kırsal Turizm Projeleri

Yüzyıllardır insanoğlu daha iyi yaşam koşulları için köyden kente ya da kırsal alandankentsel alanlara göç etmiş ve göç etmeye de devam etmektedir. Taşıma kapasitesininaşılmasıyla aşırı göçlerin kentsel alanlarda yarattığı sorunlar, yetkilileri farklı çözümlerüretmeye yöneltmiştir. Bu çözüm arayışlarında gündeme gelen ve dünyanın çeşitli yerlerindeuygulanmaya başlanan çalışmalardan bir tanesi, kırsal kalkınmadır. Yetkililer göç edeninsanların göç etmemesi ve göç edenlerinde geri dönmesi için kalkınmanın yerelden başlamasıgerektiğini ifade etmiş ve bu yönde çalışmalarla birlikte üretilen projelere destek verilmeyebaşlanmıştır. Bu çabaların başlangıcında kırsal alan tanımlaması yapılmış ve kırsal alanlarınsınırları belirlenmiştir. Daha sonra kırsal bölgelerin değerleri ve kaynaklarının tespiti vekaynakların sürdürülebilir bir şekilde kullanılması için neler yapılabileceği ve hangi projelereve alanlara destek verileceği konusunda tespitler yapılmıştır. Kırsal kalkınmanın önceliklialanlarının ve bu alanlara yönelik projelerin desteklenmesi için hükümetler çeşitli kuruluşlarlaişbirliğine gitmiştir. Kırsal kalkınmaya hükümetlerle oluşturduğu fonlar vasıtasıyla destekveren en önemli kuruluşlardan bir tanesi Avrupa Birliği (AB)’dir. AB’nin kırsal kalkınmadaözellikle aday ülkelere yönelik ortak tarım politikaların oluşturulması, uyum hazırlıkları vb.kapsamında IPARD (Instrument for Pre-Accesion-Rural Development-Katılım Öncesi KırsalKalkınma Bileşeni) AB’ye katılım öncesi kırsal kalkınma programı hazırlanmıştır.Türkiye’de Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu (TKDK) ile AB’nin yapmışolduğu anlaşma çerçevesinde kırsal kalkınma programı iki aşamadan oluşmaktadır. Birinciaşama 2007-2013, ikinci aşama ise 2014-2020 yılları arasındadır. IPARD projesinin daha çoktarımsal projelere destek vermesine rağmen, kırsal kalkınmada kırsal turizmle ilgili projelerede destek verdiği görülmektedir. IPARD programı kapsamında girişimcilerin hazırladığıprojelere; proje öncesi, sırası ve sonrasında her türlü teknik, maddi vb. destekler verilmektedir.Kabul edilen projelere maddi anlamda hibe (geri ödemesiz) olarak proje tutarının %50’siverilmektedir. Turizm anlamında, Çiftlik Faaliyetlerinin Çeşitlendirilmesi ve İş Geliştirmeçerçevesinde Kırsal Turizm ve Rekreasyon Faaliyetleri alanında hazırlanan ve uygun görülenprojelere destek verilmektedir. Türkiye’nin birçok ili proje kapsamında olup, çalışmanınsonunda bugüne kadar 130’un üzerinde otel, pansiyon, restoran, çay bahçesi, dinlenme tesisleri,çiftlik evi, dağ evi, spor tesisleri, su parkları gibi projelere destek verildiği belirlenmiştir.Ancak, yaklaşık 7 yıldır uygulanan bu programa daha fazla ilgi gösterilmesi kırsal kalkınmaya,beraberinde de ulusal kalkınmaya ivme kazandıracaktır. Bu bağlamda çalışmanın amacı; 2020yılına kadar devam edecek olan bu projeden küçük girişimcileri haberdar etmek, bu projeyleilgili bir hatırlatma yapmak, farkındalık oluşturmak ve sağlanan bu önemli fırsatınkaçırılmaması için kamuoyunun dikkatini çekmektir.Anahtar Kelimeler: Kırsal kalkınma, kırsal turizm, IPARD programı, kırsal turizmprojeleriFor ages, people have been migrating from villages to cities or from rural to urban placesfor better living conditions. Urban problems caused by surpassing the bearing capacity of citiesdue to excessive migration have led the authorities to find different solutions. One of thesesolutions that have come up and started to be implemented in various places is ruraldevelopment. Authorities have stated that development needs to be local in order to preventpeople from migration, and have them turn back; and, hence, they have started to supportrelevant projects. As a start, the concept of rural region and its borders have been defined. Next,the values of rural regions and resources have been determined, as well as the actions to betaken for sustainable usage of the resources, and which projects and fields to support.Supporting the primary areas of rural development and relevant projects, governments haveformed collaborations with various organizations. European Union (EU) is one of the mostimportant organizations that support rural development by means of the funds they have createdwith governments. In the context of the emergence of agricultural policies in candidatecountries, harmonization process, etc., IPARD (Instrument for Pre-Accession-RuralDevelopment) has been established as a pre-accession assistance programme. In Turkey, therural development programme in the context of the agreement between the Agriculture andRural Development Support Institution (ARDSI) and EU has two periods. The first periodcovers the years of 2007-2013, and the second period covers the years of 2014-2020. WhileIPARD project mainly supports agricultural projects, there are also examples of supported ruraltourism projects. Within IPARD, entrepreneurs are provided with every kind of support,including technical and financial, in the processes of pre-project, during the project and postproject.Accepted projects are financed 50% of the project amount with grants. In terms oftourism, projects prepared on the subject of Rural Tourism and Recreation Activities aresupported in the scope of Diversification of Farm Activities and Business Development. Mostof the cities in Turkey are eligible for the implementation of projects, and, to date, more than130 projects, such as hotels, B&Bs, restaurants, tea gardens, way stations, farms, mountainhostels, sports facilities, and aqua parks have been supported. However, showing more interestto the project which has been carried out nearly 7 years will accelerate rural and, in turn, nationaldevelopment. In this scope, the aim of this study is to inform micro-entrepreneurs of this projectwhich will continue until 2020, to remind the project to relevant persons and direct publicattention to the project so as not to miss this great opportunity.Keywords: Rural Development, Rural Tourism, IPARD Programme, Rural TourismProjects