Organik domates yetiştiriciliğinde kök-ur nematodları (Meloidogyne spp.)’na karşı savaşta solarizasyon ile diğer bazı uygulamaların birlikte kullanım olanakları

Bu çalışma, 2009–2010 yıllarında, İZMİR-Torbalı/Yeniköy-Kabacakır Mevkisindeki serada 10 karakter ve 4 tekerrürlü olarak tesadüf blokları deneme desenine göre yürütülmüştür. Çalışmanın ana materyalini deneme serasında doğal olarak bulunan değişik dönemdeki kök-ur nematodu (Meloidogyne incognita ve Meloidogyne javanica) bireyleri, aşısız ve Beaufort anacı üzerine aşılı Gökçe çeşidine ait domates bitkileri, Cruciferae (Brassicaceae) familyasına ait brokoli (Brassica oleracea var. italica) bitkisinin toprak üstü kısımları ve şeffaf polietilen örtü oluşturmuştur. Uygulama karakterleri; nematodlu pozitif kontrol (1), daha önce nematodlara karşı etkinliği bilinen Oxamyl (Vydate®) etkili maddeli nematisit uygulaması (2), nematodlara karşı dayanıklı olduğu bilinen anaç üzerine aşılı fide kullanımı (3), nematisidal etkiye sahip brokoli bitkisinin toprak üstü kısımlarının uygulanması (4), fiziksel savaş yöntemlerinden solarizasyonun farklı iki sürede (4-8 hafta) uygulanması (5-6) ve bu iki solarizasyonun aşılı fide ya da brokoli ile kombine uygulamalarından (7-10) oluşmuştur. Yapılan ölçümler sonucunda, toprak sıcaklığını solarizasyon + brokoli deneme karakteri brokoli deneme karakterine göre 6.80C arttırırken, kontrol deneme karakterine göre de 7.2 0C arttırdığı tespit edilmiştir. Yapılan değerlendirmeler sonucunda en düşük ur skala değeri tek başına solarizasyon (8 hafta) (0.00) ve solarizasyon + brokoli (0.23) deneme karakterlerinde saptanmış olup, en etkili uygulamalar olarak değerlendirilmiştir. Ayrıca, deneme sonunda topraktaki 2. dönem kök-ur nematodu larva sayıları açısından yapılan değerlendirmede ise en düşük seviyede nematod sayısı kısa süreli solarizasyon + brokoli (0.00) ve solarizasyon + brokoli (0.00) deneme karakterlerinde tespit edilmiştir. Deneme sonucunda, en yüksek verim değeri kısa süreli solarizasyon + brokoli (9.51 kg/m2) deneme karakterinden elde edilmiştir. Sonuç olarak, organik domates yetiştiriciliğinde zararlı olan Meloidogyne incognita ve M. javanica ile alternatif savaş için 4 veya 8 haftalık solarizasyonun brokoli ile birlikte uygulanmasının etkili alternatif bir yöntem olabileceğini söylemek mümkündür