Bazı biostimülant ve fungisit uygulamalarının Cucumis sativus L. (hıyar) bitkisinde neden olduğu anatomik ve fizyolojik değişikliklerin belirlenmesi, verim-kalite üzerine etkileri

Çalışmada İzmir ili Menderes beldesinde sera koşullarında yetiştirilen Cucumis sativus L.(Hıyar) bitkilerine, fungisit olarak Anvil 50 SC (50g/L Hexaconazole), Forum Blu 46 WP (%6 Dimethomorph, % 40 Bakıroksiklorür), bitki aktivatörü olarak Crop-Set uygulanmıştır. Uygulamalar üreticiye önerilen doz, önerilen dozun iki katı, üç katı dozlarda yapılmış, hıyar bitkisinin morfolojik, anatomik ve fizyolojik yapısı ile meyve verimi üzerindeki olası etkileri araştırılmıştır. Elde edilen sonuçlara göre; yapılan uygulamalar tohum çimlenmesi üzerinde çok fazla etkili olmamış, ancak fide gelişiminde tüm uygulama gruplarında azalma gözlenmiştir. Fungisit uygulama gruplarında fotosentetik pigment içeriği ve topraktaki toplam mikrofungus sayılarında kontrol grubuna göre azalma, Crop-Set uygulama gruplarında ise artış gözlenmiştir. Uygulanan fungisitler doz artışına bağlı olarak, özellikle yüksek dozlarda polen sterilitesinde artışa neden olmuş, sonuçta da toplam meyve sayılarında azalma meydana gelmiştir. Ancak Crop-Set uygulama gruplarında polen sterilitesinde kontrol grubuna göre azalma ve buna bağlı olarak toplam çiçek ve meyve sayılarında artış gözlenmiştir. Bunun yanı sıra fungisit uygulamaları, yaprak endogen ABA (Absisik asit) ve IAA (Indol 3- asetik asit) miktarlarında, prolin ve protein değerlerinde artışa neden olmuştur. Bu sonuçlar da özellikle yüksek dozdaki fungisit uygulamalarının bitkide stres yarattığını göstermektedir. Ayrıca yapılan uygulamaların anatomik yapıda oluşturduğu değişiklikler, temel yapının değişmesi boyutlarında değil, hücrelerin boyut, şekil ve düzenlenişlerinde gerçekleşmiştir. Belirli dönemlerde yapılan meyve en, boy ve çap ölçümlerinde Crop-Setin istenen boyuta sahip meyve sayılarında artışa neden olduğu, ürün kalitesini ve verimi arttırdığı, fungisit uygulamalarının ise kontrol grubuna göre çiçek ve meyve sayılarında azalmaya neden olduğu, ürün kalitesini olumsuz etkilediği, pazarlanabilen meyve sayılarını ve verimi azalttığı görülmüştür. Elde edilen verilerin ışığı altında, Crop-Set gibi bitki aktivatörlerinin kullanımı, hem tarımsal mücadelenin vazgeçilmez bir parçası olan fungisitlere alternatif yada destek olabilecek, fungisitlerin kullanımını en aza indirecek, hem de daha güvenli ve kaliteli ürün elde edilmesine olanak sağlayabilecektir