İnfertil kadınların umut / umutsuzluk durumlarının öğrenilmiş çaresizlik kuramına göre incelenmesi

Fenomenolojik araştırma yöntemi ile yapılan çalışmanın amacı, infertilite tedavisi gören kadınların umut/umutsuzluk durumları ve altında yatan duygu, düşünce ve davranışları derinlemesine görüşmeler ile ortaya koymaktır. Bu çalışma, amaçlı örnekleme yöntemiyle seçilen, 15 Mart 2011-15 Haziran 2011 tarihleri arasında Ege Üniversitesi Rektörlüğü Aile Planlaması, Kısırlık (İnfertilite) Araştırma ve Uygulama Merkezi’ne ikinci IVF tedavisi için başvuran, 15 infertil kadın ile yapılmıştır. Görüşmeler, derinlemesine görüşme tekniği kullanılarak (ortalama 23 dk) yüz yüze yapılmış ve ses kayıt cihazına kaydedilmiştir. Kayıtlar bilgisayar ortamında yazılı döküm haline getirilmiş, veriler kodlanıp temalara göre sınıflandırılmıştır. Verilerin analizinde içerik analizi yöntemi kullanılmış ve verilerin işlenmesinde Nvivo 8 programından yararlanılmıştır. Araştırma sonucunda Umut grubunda; Bireysel (Olumlu Gelecek Beklentisi, Psikolojik İyi Olma Hali, Zorluklarla Baş Etme Gücü, Sorunları Çözme, Uyum Sağlama, Olumlu Sonuç Beklentisi, Dini Açıklama, Yaşamın Kontrolünü Kendi Eline Alma, Kadercilik); Sosyal/Çevresel (Sosyal Destek Görme); Umutsuzluk grubunda “Bireysel (Mutsuzluk, Çaresizlik, Endişe, Güçsüzlük, Öfke, Stres, Kıskançlık, Zorluk Yaşama, Sorunları Çözememe, Maddi Olanaksızlık, Yolun Sonunda Hissetme, Hayattan Zevk Almama, Çevreyi Kontrol Etme, İmkansızlık, Olumsuz Sonuç Beklentisi, Olumsuz Gelecek Beklentisi, Yoğun Acı Çekme, Yas tutma, Fizyolojik Yeteneklerde Bozulma, Beden/Benlik Algısında Bozulma, İletişim Yeteneğinde Bozulma)”; “Sosyal/Çevresel (Sosyal Destek Yetersizliği, Sosyal Geri Çekilme, Sosyal Baskı Görme)” ve “Tedavi Süreci (Olumsuz Tedavi Deneyimleri, Tedavinin Uzun Sürmesi, Sonucun Belirsiz Olması)” temaları belirlenmiştir. Çalışmada infertilite tedavisi sürecinde kadınların umut ve umutsuzluk arasında değişen duygular yaşadıkları; olumsuz tedavi deneyimlerinin umutsuzluk ve çaresizlik duygularının yaşanmasına yol açtığı belirlenmiştir. Hemşirelerin infertil bireylerin umut/umutsuzluk duygularını değerlendirmeleri ve bu doğrultuda bakım ve danışmanlık hizmetini vermeleri önerilmektedi