Mardin ve çevresinde yaşayan kıyametle ilgili anlatmalar

Kıyamet kelimesi "ayağa kalkmak" anlamında kullanılmakta iken kutsal kitaplarda kıyamet insanlığın sonunun gelmesiyle birlikte tüm ölülerin ayağa kalkma anı ve mahşer meydanı ile ilişkilendirilmiştir. Nitekim Kur'an-ı Kerim'de dünyanın sonu anlamında "es-sâ'a" yani "o an", "büyük gün" anlamlarına gelebilecek kelimeler kullanılmıştır. Mardin ve çevresine ait kıyametle ilgili anlatmalardan yola çıkılarak yapılan bu tezde kıyamet inancının derlemelere göre içeriği, işlevi; Mardin'in çok kültürlü bir yer olması sebebiyle kültürlerarası geçişkenliği, ortak unsurlar ve kıyamet alametleri üzerinde durulmuştur. Yine üzerinde çalıştığımız derlemeler, sözlü kompozisyon teorisi ve icra teorisi; ölümden sonra diriliş, zaman-mekan, Cennet-Cehennem inançları bağlamlarında da değerlendirilmiştir. Söz konusu bölümlerde Mardin'in yüzyıllardır farklı medeniyetlere ev sahipliği yapmasından kaynaklanan dini inançlarda ortaklıklar ve geçişkenlikler tespit edilmesi de çalışmamızın en önemli kısımları arasında yer almaktadır. Bu geçişmenin yönü ise tarihi İslamiyet'ten daha eskilere dayanan Hristiyanlık ve diğer inançlardan Müslüman kesime doğru olduğu sonucuna varılmıştır. Ayrıca Mardin'de yaşayan kıyamet konulu anlatmaların arasözler, hikâyeler, fıkralar, şiirler, atasözleri ve deyimler açısından oldukça zengin olduğu, anlaşılmaktadır