Sıçanlarda gentamisin ilişkili akut böbrek hasarlanmasında D vitaminin etkisi

Giriş: Akut böbrek hasarlanması (AKI) gerek yoğun bakım gerekse de diğer hasta gruplarında sıklıkla karşılaşılan yüksek ölüm riskiyle giden bir hastalıktır. AKI görülme sıklığı %5-20 arasında değişmekte ve ölüm olasılığı %5-90 arasında geniş bir dalgalanma göstermektedir. AKI patogenezinde inflamatuar yanıtın ve sitokin salınımının etkili olduğu bilinmektedir. Gentamisin kullanan hastaların %30 unda nefrotoksisite bulguları görülmekte, sonuçta bu hastaların %10-20 sinde akut böbrek yetmezliği gelişmektedir. D vitamininin renin ekspresyonu, inflamatuar yanıt, oksidatif stres, apoptozis ve aterosklerozis üzerine etkileri olduğu kanıtlanmıştır. Amaç: Bu çalışmada, deneysel AKI sıçan modelinde D vitaminin etkisini araştırmayı amaçladık. Yöntem: Elli adet 180-220 gram ağırlığında non-üremik wistar albino sıçan 5 gruba ayrıldı. Grup 1 (Kontrol), günlük 1 ml izotonik im; grup 2 (Genta), gentamisin 100 mg/kg/gün dozunda 8 gün boyunca im uygulandı. Grup 3 (Genta+D vit) gentamisin 100 mg/kg/gün ilave olarak D vitamini (1Ü,25(OH)2D3) 0.4 mcg/kg/gün sc, grup 4 (Genta+D vit. 3.gün) gentamisin 100mg/kg/gün ilave olarak 3. günden itibaren D vitamini 0.4 mcg/kg/gün sc, grup 5 (D vit. Kontrol) D vitamini 0.4 mcg/kg/gün sc olarak uygulandı. Çalışma başında ve sonunda tüm ratların kan basınçları ve vücut ağırlıkları ölçüldü ve çalışma sonunda 24 saatlik idrar toplandı. Serum üre, kreatinin, kalsiyum, fosfor, sodyum, potasyum, albumin düzeyleri, idrarda NGAL, GGT, GSH, KIM-1, total protein ve kreatinin düzeyleri, dokuda TBARS, katalaz, protein, TGFÝ, IL6, TNFÜ düzeyleri ölçüldü. Histolojik değerlendirme aynı patolog tarafından gruplardan habersiz olarak semi-kantitatif olarak yapıldı. İstatistiki değerlendirmede nonparametrik testler (Kruskall Wallis, Man Witney U testi) kullanıldı. P< 0.05 anlamlı kabul edildi. Sonuç: Sonuçlar tabloda ortalama±SEM olarak verilmiştir. Kontrol,N=10 Genta,N=10 Genta+D vit.,N=10 Genta+D vit.3.gün N=10 D vit.N=10 SBP (mmHg)120±6125±10 112±13a100±4a126±9 DBP (mmHg)68±475±774±865±6 92±7a İdrar vol(cc)3±0.52.4±0.43.4±0.5a5.5±0.5abc11±3.5abc Üre (mg/dl)91±5.7137±5.5a149±5a145±4a124±24 Krea.(mg/dl)0.74±0.03 1.1±0.07a1.6±0.25a 2.3±0.3ab0.76±0.12b NGAL (ng/ml)49.5±7390±143a247±112293±136a225±148 GSH (nmol/ml)0.4±0.13 0.26±0.040.55±0.08b0.39±0.050.37±0.07 GGT (U/L) 1.3±0.35 38±3759±19a119±35a9.5±4 KIM (ng/ml)0.64±0.05 4.7±0.6a5.6±0.5a6.4±0.09ab3±0.8a TD0.9±0.12a2.3±0.2a2.3±0.2a2a TN01.3±0.2a1.2±0.2a 1.8±0.25a0b TIN0.4±0.21.4±0.2a2±0.1ab2.2±0.13ab1.4±0.5a THS0.75±0.15 3.4±0.4a6.3±0.7ab7.5±0.7ab4.4±0.7a (SBP: sistolik kan basıncı, DBP: diyastolik kan basıncı, NGAL: neutrophil gelatinase associated lipocalin, GSH: glutatyon, KIM: kidney injury molecule, TD: tübüler dejenerasyon, TN: tübüler nekroz, TIN: tübülointerstisyel nefrit, THS: total histolojik skor, a:grup v kontrol, b:grup v genta, c:grup v progresyon) Tartışma: Gentamisin ile akut böbrek yetmezliği geliştiği, D vitaminin progresyona ve regresyona etkili olmadığı görüldü