Ceviz meyvelerinde uç yanıklığı hastalığının etiyolojisi ve kimyasal mücadelesi üzerinde araştırmalar

Ceviz meyveleri üzerinde Xanthomonas arboricola pv.juglandis (Xaj)' in bazı funguslarla birlikte oluşturduğu Brown Apical Necrosis (BAN) diye adlandırılan, Ceviz Meyvelerinde Uç Yanıklığı Hastalığı erken meyve dökülmelerine neden olmaktadır. Bu çalışmada, Yalova Atatürk Bahçe Kültürleri Merkez Araştırma Enstitüsü üretim alanlarında 2010 ve 2011 yıllarında vejetasyon sürecinde periyodik olarak (Mayıs-Ağustos) farklı ceviz çeşitlerinde hastalık gelişimi, hastalıktan sorumlu olan mikroorganizmalar, ceviz çeşitlerinin hastalığa karşı duyarlılığı ve ayrıca, bazı kimyasalların hastalıktan sorumlu etmenlere karşı etkisi de in vitro ve in vivo testlerle değerlendirilmiştir. Hastalıktan sorumlu etmenlerin populasyon değişimi izlenerek bu hastalığın etiyolojisi belirlenmiştir. Hastalıktan sorumlu olan etmenlerin meydana getirdiği ilk gözle görülür belirtiler Haziran ayının ilk yarısında saptanmış ve bu dönemde erken meyve dökülmeleri dikkati çekmiştir. Hastalık şiddeti artan bir oranda Ağustos ayının ortalarına kadar devam etmiştir. Çalışmada, BAN' dan sorumlu ana etmenin Xaj olduğu ve Fusarium equiseti, F. verticilioides ile Alternaria alternata gibi fungal etmenlerin ise; saprofitik olarak bakteri tarafından infekte edilmiş dokular üzerinde gelişerek, ikincil enfeksiyona neden oldukları ve hastalık şiddetini arttırdıkları belirlenmiştir. Arazi gözlemleri sonucunda hastalığa karşı en duyarlı çeşidin Hartley olduğu saptanmıştır. Çalışma sonucunda, BAN'a neden olan etmenlere karşı en etkili kimyasalın bakıroksiklorür olduğu belirlenmiştir