Bir bitki aktivatörünün (ISR-2000) tuz stresi (NaCl) ve biyotik stres (Botrytis cineria) altındaki domates fideleri üzerindeki biyokimyasal ve fizyolojik etkilerinin araştırılması

Bu çalışmada sera koşulları altında, hem biyotik (patojen inokulasyonu) hem de abiyotik strese (NaCl stresi) karşı domates bitkilerine uygulanan ISR 2000 bitki aktivatörünün (1 ml/lt) koruyucu etkileri çalışılmıştır. Bu nedenle, tuz stresi ile ilişkili lipid peroksidasyonunda ve süperoksit dismutaz (SOD E.C. 1.11.1.7), katalaz (CAT E.C. 1.11.1.6) ve peroksidaz gibi antioksidan enzimlerin aktivitesinde değişmeler domates (Lycopersicum esculentum) yapraklarında araştırılmıştır. 3 haftalık domates fideleri bir hafta süresince ISR2000 aktivatörüne maruz bırakılmıştır ve tuz uygulamasına geçilmiştir. Farklı tuz seviyeleri (35, 70 ve 140 mM NaCl) ile birlikte üç farklı aktivatör zamanları (her hafta, iki haftada bir ve üç haftada bir) ile domates fidelerine uygulanmasında önce 0. hafta hasatı yapılmıştır. Bu deneme 9 hafta boyunca devam etmiş ve domates fideleri denemenin sonunda hasat edilmiştir. Stomatal iletkenlik, fotosentetik verim, kısmi yaprak su içeriği ve büyüme parametreleri gelişme safhalarının bazı aşamalarında ki domates bitkilerinde ölçülmüştür. Tek başına ISR2000 uygulaması büyüme parametrelerinde ve bitki biyokütlesinde belirgin azalamaya neden olmuştur. Bunu yanı sıra, ISR2000 uygulamaları domates fideleri üzerindeki tuz stresinin negatif etkilerini tolere etmektedir. Sonuçlar CAT, POX ve SOD aktivitesinin bitki aktivatörünün farklı zamanları ve tuz stresinin farklı miktarı ile değiştiğini göstermektedir. 35 mM NaCl tuz stresi altında, SOD, POX ve CAT aktivitesi azalmıştır. Fakat, domates fidelerinin yapraklarındaki SOD ve CAT aktivitesi 9. haftada 70 mM NaCl tuz stresi altında artmaktadır. Genellikle tek başına ISR2000 uygulamasıyla antioksidan enzimlerin miktarında artma gözlenmemiştir 140 mM NaClʼde iki haftada bir uygulanan ISR2000 POX ve CAT aktivitesinde artışa neden olmuştur. Bu çalışmada, 9. haftada tüm tuz konsantrasyonlarında domates bitkilerinin MDA miktarında azalma gözlenmektedir. Bu bulgular ISR2000ʼnin (1 ml/lt) tek başına uygulandığında uygulama zamanlarına bakılmaksızın domates bitkileri üzerinde toksik etkiler gösterdiğini ortaya koymaktadır. Tuz stresi altında ISR2000ʼnin domates fidelerinin vejetatif büyümesini geliştirmesi ve antioksidan enzim seviyelerini arttırması ile tuz stresi etkilerini tolere etmektedir