Ermenekli Hasan Rüştü'nün hayatı ve eserleri üzerine bir inceleme

Ermenekli Hasan Rüştü (1869-1936), İzmirʼde uzun yıllar bulunmuş ve İzmirʼin edebî ortamına canlılık getirmiş edebî şahsiyetlerdendir. Rüştiyeyi Ermenekʼte bitirdikten sonra , 1885ʼten 1889ʼa kadar Konyaʼda medrese eğitimi görmüştür. 1889ʼda İstanbulʼa gitmiştir. Burada Atıf Efendiʼden kelam, tabiiyyât ; Muallim Naciʼden Arap ve Fars edebiyatlarına dair dersler almıştır. 1889ʼda Mülkiye Mektebiʼne girer. Abdülhamit aleyhinde yazdığı şiirlerden dolayı 1892ʼde okuldan atılır ve üç yıl hapis yatar. İstanbulʼda bulunduğu yıllarda Bursaʼda çıkan Nilüfer dergisinde ve İstanbulʼda çıkan Mektep, Maarif ve Resimli Gazete dergilerinde yazıları çıkmıştır. Daha sonra bir süre Ermenekʼte kalmaya mecbur edilen H. Rüştü, İstanbulʼa gizlice kaçışı sonucunda İzmirʼe sürgün olarak gönderilir. İzmirʼde on dört yıl kalan şair, birçok gazete ve dergiye yazılar yazmış ve İzmirʼin edebî ortamında kendine yer edinmiştir. İzmirʼdeki yazı ve şiirleri Ahenk, İzmir, İttihad, İstikbal, Hizmet gazetelerinde ve Muktebes, Gencine-i Edep ve Şule-i Edep dergilerinde yayımlanmıştır. 1911-1912ʼde Midilliʼde, 1912ʼden 1915ʼin sonuna kadar Alaşehirʼde öğretmenlik yapar. 1916ʼda Konyaʼya lise öğretmeni olarak tayin edilir. Birkaç yıl sonra meslekten ihraç edilir. Valinin yardımıyla 1928ʼde Konya Müzesi müdür muavini olarak tayin edilir. 1934ʼte yaş haddinden emekliye ayrılır. 1936ʼda ölür. Konyaʼda bulunduğu yıllar içinde Babalık, Halk, Yeni Anadolu gazetelerinde ve Yeni Fikir dergisinde yazıları çıkar. Eski ve yeni tarzda şiirler yazan şair, gazellerinde daha çok aşk konusunu işlemiştir. Modern tarza yazdığı şiirlerinin çoğunun konusu da aşktır. O, aşk şiirlerinde konuyu işleyiş bakımından gelenekten ayrılmakla beraber şekil bakımından eskiyi devam ettirmiştir. Hasan Rüştü, Tanzimatʼtan beri devam eden dilde sadeleşme çabalarına yabancı kalmamış, Şemsettin Samiʼnin Kâmus-ı Türkîʼsi ile ilgili olarak Necip Türkçü ile İzmir gazetelerinde tartışmalar yapmıştır