Yönetici ve öğretmen algılarına göre ilköğretim okullarının örgütsel öğrenme düzeylerinin incelenmesi

Araştırmada Bergama, Dikili ve Kınık ilçelerinde görev yapan yönetici ve öğretmen algılarına göre ilköğretim okullarının örgütsel öğrenme düzeylerinin belirlenmesi amaçlanmaktadır. Genel tarama modelindeki araştırma, araştırmacının, değişkenlere herhangi bir müdahalesi olmadan var olan durumu ortaya çıkarması düşünüldüğünden, betimsel bir çalışmadır. Araştırmanın evrenini Bergama, Dikili ve Kınık ilçelerindeki ilköğretim okullarında görev yapan 92 yönetici ve 709 öğretmen oluşturmaktadır. Örneklem seçiminde tesadüfi örneklem yöntemi kullanılmıştır. Kale (2003) tarafından geliştirilen “örgütsel öğrenme düzey belirleme ölçeği”, araştırmacı tarafından 92 yönetici ve 709 öğretmene görev yaptıkları okullara gidilerek dağıtılmıştır. Yöneticilerden 65’i, öğretmenlerden 325’i dağıtılan ölçeği yanıtlamıştır. Alt problemlere göre cinsiyet ve lisansüstü eğitim alma bağımsız değişkenleri iki kategorili olduğundan, bu bağımsız değişkenlere ilişkin ortalamalar arasındaki farkın anlamlığının test edilmesinde “t” testi kullanılmıştır. Alt problemlerdeki hizmet yılı, hizmetiçi eğitim alma, okulun öğrenci sayısı ve öğretmenlerin branş bağımsız değişkenlerinde ikiden çok grup olduğundan Tek Yönlü Anova kullanılmıştır. Anova sonucunda “F” değerinin anlamlı çıkması durumunda farklılığın hangi ortalamalardan kaynaklandığının belirlenmesi için örneklem büyüklükleri eşit olmadığından ve daha duyarlı olması nedeniyle ikili karşılaştırma tekniği olarak Scheffé testi kullanılmıştır. Araştırma bulgularına göre, cinsiyet ve hizmetiçi eğitim ve okulun öğrenci sayısı bağımsız değişkenlerine göre; yöneticilerin ilköğretim okullarının örgütsel öğrenme düzeylerine ilişkin algıları arasında 0.05 anlamlılık düzeyinde fark bulunamazken; hizmet yıllarına göre algıları arasında fark görülmektedir. Bu bulguya göre, 6-10 yıllık hizmet yılına sahip yöneticiler daha olumlu bir örgütsel öğrenme algısına sahiptirler. Oysa; lisansüstü eğitim alan yöneticilerle almayanların örgütsel öğrenme algı düzeyleri arasında lisansüstü eğitim alanlar lehine 0.05 anlamlılık düzeyinde fark bulunmaktadır. Cinsiyet, hizmet yılı, branş ve lisansüstü eğitim alma bağımsız değişkenlerine ilişkin, öğretmenlerin ilköğretim okullarının örgütsel öğrenme algı düzeyleri arasında 0.05 anlamlılık düzeyinde fark bulunmamıştır. Ancak, hizmetiçi eğitim alma değişkenine göre 5 ve daha fazla kez hizmetiçi eğitim alan ve okulun öğrenci sayısı bağımsız değişkenine göre, 601-900 mevcutlu okullarda görev yapan öğretmenlerin okullarının örgütsel öğrenme düzeyine ilişkin algıları daha olumludur. Yönetici ve öğretmenlerin ilköğretim okullarının örgütsel öğrenme algıları arasında 0,05 anlamlılık düzeyinde fark bulunmaktadır. Yöneticiler, okullarının örgütsel öğrenme düzeylerine ilişkin daha olumlu algıya sahiptirler. Araştırma sonucuna göre, yöneticilerin hizmetiçi eğitim programlarına yüksek motivasyonla katılımlarını sağlayabilmek için, programların uygulandığı yer, uygulanış biçimi, süresi ve güncelliğine önem verilmeli ve öğrenen örgüt anlayışını kanıksamaları sağlanmalıdır. Ayrıca, yıl içinde düzenlenecek program içeriklerinin ve gereksinimlerin tespiti için, yöneticilere anket uygulanarak elde edilen veriler değerlendirilebilir. Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı okullarda görev yapan lisansüstü eğitim almış öğretmenler, örgütsel öğrenme çabalarında kaynak olarak görülmeli, maddi ve manevi doyumları sağlanmalıdır