Oksidatif DNA hasarı sonucu aktifleşen onarım mekanizmalarının araştırılması

NKX3.1, prostat epitelinin gelişiminde ve farklılaşmasında anahtar rollere sahip, prostat bezinin gelişimi ve kanserleşmesi arasında önemli bir bağ kuran bir transkripsiyon faktörüdür. NKX3.1, transkripsiyonel regülasyonda, antioksidan mekanizmalarda ve hücre döngüsü kontrolünde görev alan proteinlerin ekspresyonunu bir transkripsiyon faktörü olarak kontrol etmektedir. NKX3.1, pro-oksidan enzim seviyelerinin transripsiyonel regülasyonu aracılığıyla, hücreleri oksidatif strese ve DNA hasarına karşı koruyarak kanserin başlamasını baskılamaktadır. NKX3.1 inaktivasyonu ise oksidatif hasara duyarlılığı artırmakta ve dolayısıyla prostatik inflamasyon NKX3.1'in hücre içi seviyesinin azalmasına yol açarak hücreleri onkogenik transformasyona yatkın hale getirmektedir. Organizmada serbest radikallerin oluşum hızı ile bunların ortadan kaldırılma hızı bir denge içindedir ve bu durum oksidatif denge olarak adlandırılır. Ancak, çeşitli nedenlerle reaktif oksijen türlerinin artması ve antioksidan mekanizmaların yetersiz kalması sonucu oksidatif stres adı verilen bir dizi patolojik olay meydana gelmektedir. Oksidatif stresin, farklı mekanizmalar ile DNA üzerinde baz ve şeker modifikasyonları, abazik bölgeler ile tek ve çift zincir kırıkları gibi bir takım lezyonlara neden olarak hasara yol açtığı bilinmektedir. Bunlarla birlikte DNA polimeraz ve DNA onarımı için gerekli olan enzimlere hasar vererek replikasyonun doğruluğunu azaltmakta ve kanser oluşumuna yol açmaktadır. Bu tez çalışmasında, prostat kanseri hücre hatlarında oksidatif hasarın doğrudan göstergesi olarak 8-OHdG, AP bölgeleri ve çift zincir kırıkları incelenmiş ve bu hasarların NKX3.1 ve AR varlığı ve yokluğunda miktarları ve birbirleri ile olan ilişkileri araştırılmıştır. LNCaP ve LNCaP 104R2 hücre hatlarında H202 uygulaması ile yaratılan DNA hasarına yanıt olarak azalan AP bölgelerinin, çekirdeğe lokalizasyonu artan 8-OHdG seviyesinin ve artan çift zincir kırıklarına bağlı olarak gelişen γH2AX(S139) odak sayılarının arttığı belirlenmiştir. Sentetik androjen varlığı ile uyarılan ve yüksek seviyede AR ve NKX3.1 ekspresyon seviyesine sahip olan hücrelerde hasar miktarının daha fazla olduğu ancak bununla birlikte onarım oranının da artmış olduğu saptanmıştır. Bunun yanında siRNA aracılığıyla NKX3.1 ekspresyonu susturulan hücrelerde kontrole göre örneklerin AP bölgelerinin ve γH2AX(S139) odak sayılarının daha düşük olduğu belirlenmiştir. Ayrıca CM uygulanarak inflamasyon ortamı oluşturulmuş hücrelerde NKX3.1 aşırı ekspresyonu ile birlikte AP bölgeleri ve 8-OHdG seviyesi temelinde hasar miktarının azaldığı ancak γH2AX(S139) odak sayılarının arttığı saptanmıştır. Elde edilen verilere göre H202 ile oluşturulan AP bölgelerinin çift zincir kırıklarına dönüşerek γH2AX(S139) odak sayılarının yükselmesine yol açtığı ve NKX3.1 varlığında hasarı tanımlamanın ve hasar onarımın daha yüksek olduğu sonucuna varılmıştır. Tüm bu verilerden yola çıkarak, androjen veya NKX3.1'in varlığında hücrede hasar algısının arttığı ve onarımın daha hızlı bir şekilde gerçekleştiği, NKX3.1 yokluğunda ise onarım komplekslerinin yeterince aktif olamadığı ve hasarın biriktiği sonucuna varılmıştır