Application of reverse osmosıs, nanofiltration and sorption-ultrafiltration hybrid processes for removal of endocrine disruptors in water

Evsel atık su tesislerinde arıtıldıktan sonra elde edilen ve doğaya deşarj edilen arıtılmış atık su yeni bir su kaynağı olarak tekrar kullanılabilir. Arıtılmış atık sular, kimyasal, fiziksel, biyolojik, zehirli maddeler vb. içerikleri, su otoriteleri tarafından belirlenmiş parametrelerin kabul edilebilecek maksimum değerleri ile karşılaştırıldıktan sonra çevreye deşarj edilebilir. Geleneksel atık su arıtma tesislerinde uygulanan arıtma işlemleri, evsel ve endüstriyel atık sulardaki birçok zararlı maddenin sudan uzaklaştırılmasını sağlarken bazılarının ayrılmasında yetersiz kalmaktadır. Özellikle yüzey sularındaki hormon bozucuların varlığı, şehir atık suyu arıtma süreçlerinin bu türden kirleticilerin giderilmesinde yetersiz kalması ve arıtılan suların büyük miktarlarda yüzey sularına deşarj edilmesinden kaynaklanmaktadır. İnsan sağlığına olumsuz etkileri olan ve EPA'nın aday kirletici listesinde bulunan pestisitler, dezenfeksiyon yan ürünleri, farmakolojik olarak aktif maddeler, evsel kimyasallar ve organik maddeler gibi hormon bozucular su arıtımında membran proseslerin kullanımına olan ilgiyi arttırmıştır. Bu tez çalışması kapsamında, laboratuar ölçek düz tabaka membran test ünitesiyle (SEPA CF-II, GE Osmonics) çeşitli ters ozmoz ve nanofiltrasyon membranları kullanılarak sudan fenol ve bisfenol A giderimi incelenmiştir. Ayrıca adsorpsiyon yöntemi kullanılarak, model çözeltilerden fenol ve bisfenol A uzaklaştırılması kesikli çalışmalarla test edilmiştir. Adsorban miktarının bu maddelerin giderimi üzerindeki etkisi incelenmiştir. Adsorpsiyon çalışmalarında, yüksek derecede çapraz bağlı polimerik adsorbanlar (Purolite MN 202, Purolite PAD 400), yüksek yüzey alanına sahip polimerik adsorban (Amberlite XAD4) ve aktif karbon kullanılmıştır. Ayrıca sorpsiyon ve ultrafiltrasyon proseslerinin birlikte kullanıldığı hibrit proses ile bisfenol A'nın sulardan uzaklaştırılması incelenmiştir. Farklı proses parametrelerinin bisfenol A giderimine etkileri araştırılmıştır