Türkçe fonemler için en uygun ana dalgacık fonksiyonunun araştırılması

Ses ve sesini kullanarak iletişim kurulabilmesi, insanoğlunu diğer tüm canlılardan ayıran en önemli özelliklerden biridir. İnsan sesinin değerlendirilmesi, ses işaretlerinin çok boyutlu doğası ve fiziksel özelliklerinin çeşitliliği nedeni ile oldukça karmaşıktır. Ses işaretlerinin akustik analizi ile medikal ve cerrahi sonuçların değerlendirilmesi, ses hastalıklarının tanısı, planlanması ve tedavi sürecinin değerlendirilmesi, konuşmacı tanıma, konuşma analiz ve sentezi ve ses sanatçılarının eğitim süreçlerinin takibi yapılabilinmektedir. Ses işaretlerinin durağan olmayan özelliğinden dolayı Fourier Dönüşümü tabanlı zaman-frekans analizleri bazı durumlarda yetersiz kalabildiği için çoklu çözünürlüklü analiz olan Dalgacık Dönüşümü tabanlı zaman-frekans analizleri kullanılmalıdır. Dalgacık Dönüşümü tabanlı analiz için gerekli olan ilk aşama, analiz edilecek olan işaret için en uygun dalgacığın bulunmasıdır. Daubechies, Biorthogonal, Reverse Biorthogonal, Coiflet, Discrete Meyer ve Symlet ailelerinden 101 ana dalgacık kullanılarak fonemler, Ayrık Dalgacık Dönüşümü ile yedi ölçek kadar açılmıştır. Ölçeklerdeki dalgacık katsayıları kullanılarak; nicemsel (enerji ve Shannon entropi), bilgi kuramı (birleşim entropi, koşullu entropi ve ortak bilgi) ve bağıl entropi ölçütleri ile Türkçe fonemler için en uygun ana dalgacık işlevi tespit edilmiştir. Bu ölçütler göz önüne alındığında sürtünmeli sessizler olan /ç/ ve /ş/ fonemleri için en uygun ana dalgacıklar sırasıyla Bior3.9 ve Bior5.5 olarak bulunmuştur. Diğer tüm fonemler için en uygun ana dalgacıklar ise Bior3.1 ve dmey olarak belirlenmiştir