Doğadan Tüketiciye Tarımda Kapitalist Tahakkümün Kimi Görünümleri, Yabancılaşma ve Alternatifler Üzerine

Marx'ın yabancılaşma kuramı, doğaya, üretici etkinliğe ürüne, diğer insanlara ve türüne yabancılaşması olmak üzere beş başlık altında incelenebilir. Doğaya yabancılaşma Marksist yazında insandoğa arasındaki kopuşu ifade eden metabolik yarılma ile açıklanmaktadır. Tarımda üretici etkinliğe yabancılaşma ise tohumla başlamaktadır. Tarımsal üretim sürecinin belki de en kritik noktası olarak kabul edilebilecek tohum artık tam anlamıyla kapalı bir kutudur. Metalaşma, mülk edinilme ve doğası değiştirilme gibi etkenler, geçmişte toplumlar ve topluluklar için özne konumunda olan tohumu genetik materyal konumuna indirgemiştir. Tohumdaki genetik kodlar süreç sonunda elde edilecek ürünün tohumlarının yeniden kullanılmasını engellediği gibi, üretimde kullanılacak ilacı, gübreyi ve teknolojiyi de belirlemesi bakımından yeni bağımlılıklara kapı aralamaktadır. Söz konusu bağımlılıklar yeni egemenlik ilişkilerinin kurulmasını da beraberinde getirmektedir. Bu noktadan sonra çiftçinin üretici etkinliği ve ürünü, daha çok girdi satmak isteyen dev tekellerin ve bu tekellerin uzmanlarının kontrolüne geçmektedir. Çiftçilerin ürünüyle yabancılaşmasının yanında, günümüzde tüketicilerin ürünle yabancılaşması ve tüketici-üretici arasındaki karşılıklı yabancılaşmada üzerinde durulması gereken konulardır. Çalışmada tüm bu konular incelenmeye çalışılmış ve tarımdaki sermaye egemenliğine karşı geliştirilmeye çalışılan pratikler üzerinde durulmuştur.Marx's theory of alienation can be examined in five headings, which are alienation to nature, to productive activity, to product and alienation from other people and species. Alienation to nature has been described with metabolic rift which implies to break between human and nature. Alienation to productive activity begins with seeds in agriculture. The seeds which can be considered the most critical point of the agriculture, are a closed box literally. Factors such as commoditization, possession and changing nature of seeds have reduced the seeds to genetic material position from the subject position. Genetic codes in the seed not only prevent reuse of the obtained product's seed but also determine that which pesticide, fertilizer and technology will be used in production process and it leads to new dependencies. These dependencies entail the establishment of a new sovereignty relationship. After this point, farmer's productive activity and products are under control of the giant monopolies and experts of these monopolies who want to sell more inputs. Furthermore, alienation of consumers to product and mutual alienation between consumers and farmers are issues that need to focus on. In this study all these issues were tried to be examined and focused on practices against the capitalist sovereignty in agriculture