İlköğretim öğrencilerinde algılanan sosyal destek ile öz-yeterlik ilişkisi ve etkileyen değişkenlerin incelenmesi

Bu araştırma, ilköğretim öğrencilerinde algılanan sosyal destek ile öz-yeterlik ilişkisini ve etkileyen değişkenleri incelemek amacıyla yapılan “tanımlayıcı ilişkisel” bir çalışmadır. Araştırma evrenini Ankara İli Etimesgut İlçesi’nde Şeyh Şamil İlköğretim Okulu, Etimesgut İlköğretim Okulu ve Ağa Ceylan İlköğretim Okulunda 2004- 2005 eğitim öğretim döneminde öğrenim gören 6-7-8. sınıf toplam 1609 öğrenci oluşturmuştur. Araştırmanın örneklemini, 8 Şubat 2005 ile 10 Mart 2005 tarihleri arasında 6-7-8. sınıf öğrencileri arasından çalışmaya alınma kriterlerine uyan toplam 623 öğrenci oluşturmuştur. Araştırmada “Öğrencilere Yönelik Bilgi Formu” (EK I), algılanan sosyal desteği ölçmek için “Çocuk-Ergen Sosyal Destek Ölçeği’’ (Child And Adolescent Social Support Scale- CASS) (EK II), öz-yeterliği ölçmek için, “Ortaokul Özyeterlik Ölçeği’’-(Middle School Self-efficacy Scale) (EK III) kullanılmıştır. Verilerin analizinde sayı ve yüzde dağılımları, t testi, varyans analizi ve ileri analizlerde Duncan testi kullanılmıştır. Çocuk-Ergen Sosyal Destek Ölçeği ile Ortaokul Öz-yeterlik Ölçeği ve alt ölçekleri arasındaki ilişkiyi incelemek amacıyla korelasyon tekniğinden faydalanılmıştır. Sonuç olarak, ilköğretim öğrencilerinde cinsiyet, sınıf, ailenin ekonomik durumu, öğrencinin algıladığı sağlık durumu ve başarı durumu değişkenlerinin algılanan sosyal destek ile öz-yeterliği etkilediği, algılanan sosyal destek ile özyeterlik arasında pozitif yönlü, zayıf bir ilişkinin olduğu bulunmuştur. Ergenlerde algılanan sosyal desteğin ergenin öz-yeterlik becerilerini etkilediği belirlenmiştir. Ergen sağlığı ile ilgilenen hemşirelerin, ergenlere sağlığı koruma, geliştirme, bu konuda yeterlik kazanma ve kendi sağlık sorumluluğunu üstlenmeleri konusunda sosyal destek ve sağlık öz-yeterliğinden yararlanarak rehberlik etmeleri, ergenlerin ailelerinin ve öğretmenlerinin sosyal destek konusunda bilgilendirilmeleri önerilmektedir