Ağır ve çok ağır kronik obstrüktif akciğer hastalığında pulmoner rehabilitasyonla eş zamanlı uygulanan oksijen ve noninzaviv mekanik ventilasyon tedavi etkilerinin karşılaştırılması

KOAH'ın tüm evrelerinde hastaların; semptomlarını azaltması, egzersiz kapasitesini arttırması ve yaşam kalitesini iyileştirmesi nedeniyle PR'dan yarar gördüğü Kanıt A düzeyinde kanıtlanmıştır. Ancak ağır KOAH'lı olgularda hava akım kısıtlılığında artış ve dinamik hiperinflasyon nedeniyle PR'un yararı sınırlı olabilir. Bu nednele ağır KOAH'lı olgularda son yıllarda PR etkinliğini arttırmak için yeni tedavi modaliteleri geliştirilmiştir. Bu tedavi modaliteleri arasında PR ile eş zamanlı oksijen ve ventilasyon desteği yer almaktadır. PR ile birlikte NIMV desteği uygulanmasının dakika ventilasyonunu arttırdığı, inspiratuvar akım hızını iyileştirdiği, dinamik hiperinflasyonun egzersiz kapasitesi üzerindeki olumsuz etkilerini kontrol ettiği, solunum kaslarındaki aşırı yükü azalttığı, egzersizin indüklediği laktatemiyi uzattığı (kan laktat düzeylerini azalttığı), santral solunum dürtüsünün yeniden yapılanmasını sağladığı, dispneyi azalttığı ve egzersiz kapasitesini arttırdığı gösterilmiştir. Ancak literatür değerlendirildiğinde PR sırasında hangi hastaların NIMV tedavisinden yarar göreceği, ne tip ventilasyon desteği ve ayarının uygulanması gerektiği, sadece oksijen desteği uygulanacaksa ne yolla ve hangi akımda uygulaması gerektiği konusunda çalışmalara ihtiyaç vardır. Bu nedenle çalışmamızda; ağır ve çok ağır stabil KOAH'lı olgularda PR ile eş zamanlı uygulanan NIMV ve oksijenin birlikte uygulandığı tedavinin, olası olumlu etkilerinin solunum fonksiyon testi, statik akciğer volümleri, arter kan gazı, laktat düzeyi, solunum kas gücü parametreleri, 6 dakika yürüme testi, artan hızda mekik yürüme ve endurans mekik yürüme testleri, mMRC ve BORG dispne ölçekleri, yaşam kalitesi anketleri, hastane anksiyete depresyon skoru ve KOAH değerlendirme testleri ile sadece oksijen alan ve sadece PR uygulanan grupla karşılaştırılarak gösterilmesi amaçlanmıştır. Çalışmamıza Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs hastalıkları KOAH polikliniğinde dışlama kriterleri ile değerlendirilip PR programına uygun FEV1 %90 olacak şekilde uygulandı. 8 hafta sonunda sonuçlar değerlendirildiğinde; NIMV+O2 grubunda PR sonrasında RV, TLC'de ve kan laktat düzeyinde azalma, solunum kas gücünde ve egzersiz kapasitesinde artış, KOAH değerlendirme testi, SGRQ semptom ve CRQ hakimiyet skorunda iyileşme, hastane depresyon skorunda azalma saptanmıştır. MIP değerinde PR sonrası-öncesi fark değerlendirildiğinde üç grup arasında NIMV+O2 grubu lehine istatistiksel olarak anlamlı fark saptanırken, yukarıdaki diğer parametrelerde PR sonrasında NIMV+O2 grubunda anlamlı artış olmasına rağmen PR sonrası- öncesi farklarında üç grup arasında istatistiksel anlamlılığa ulaşmamıştır. Sonuç olarak; Pulmoner rehabilitasyon sırasında NIMV uygulaması ile egzersiz kapasitesi ve solunum kas gücünde artış saptanması, ağır ve çok ağır KOAH olgularında PR etkinliğini arttırmak için alternatif bir yöntem olarak kullanılabilir. Literatürde, üç grubun karşılaştırıldığı böyle bir çalışma olmaması da, bundan sonra bu şekilde yapılacak olan çalışmalara ışık tutma açısından önem taşımaktadır. Farklı stratejilerin sonuçlarının araştırıldığı daha geniş serili olguların yer aldığı çalışmalara gereksinim devam etmektedir