Gilles Deleuze'de imge hareketi olarak sinemanın felsefesi

Gilles Deleuzeʼün sinema felsefesi, bir sinema teorisi olmanın ötesinde kavramsal bir yaratımdır. Bu yaratımın iskeletini sinema tarihinde yaratılmış olan kavramlar, yani sinematografik imgeler kurar. Sinemayı özel ilgi konusu yapan şey, sinemanın modern dünyanın düşüncesini ortaya koymada yeni bir ifade biçimi olması ve kavram yaratma etkinliğine yeni boyutlar kazandırmasıdır. Sinema, kavram yaratma pratiğiyle düşünce için somut örnekler sağlar. Spinozaʼnın belirttiği gibi, felsefenin en temel görevi, ʻdüşünce güçlerimizin bilgisini ortaya koymakʼtır. O halde, felsefe, düşünce gücümüzün yeni bir açılımı olan sinemayı irdelemeden ʻdüşünmeʼnin bütünselliğini yakalayamaz. Deleuze de insanın tüm zihinsel yaratımlarını, kavramsal bir biçimde yeniden yapılandırma amacıyla yola çıkarak sinemayı irdeleyen ilk filozof olmuştur. Deleuzeʼün sinema felsefesinin temel kavramı ʻsinematografik imgeʼdir. Sinematografik imge, bir kartograf ortaya koymakta ve bunu düşüncenin bilinen biçimlerinden (örneğin dedüktif ya da endüktif) ziyade, düşüncenin bilinmeyen ve ele geçirilmeyen yönünden çıkarsamaktadır. Sinematografik imge iki temel boyuttan oluşur: Hareket imgesi ve zaman imgesi. Hareket imgesi ve zaman imgesi için düşüncenin kartografı olmak, hareket ve zamanı düşünceye bağlayan kavramların taslağını çizmektir. Birer düşünce imgesi olan hareket ve zaman imgeleri de kavram gibi yalnızca düşüncenin sonsuz devinimini veren içkinlik düzleminden çıkarlar. Fakat kavramdan farklı bir misyon yüklenirler. Düşünce imgesini, hareket imgesi, organik rejimle, zaman imgesi ise kristal rejimle ortaya koyar. Hareket imgesinde, düşünce hareketleri uzaydaki fiziksel hareketler gibi göreli dönüşümlerle tanımlanırlar. Bu imgede zaman ve uzay arasındaki bağıntı bütünün orantılanabilirliğiyle anlam kazanır. Zaman imgesi ise, zamanın paradoksal gücüyle, yani menteşelerinden çıkmış zamanın doğurduğu orantılanamazlığıyla anlam kazanır. Her iki imge türü de hakikat kavramını, soru konusu haline getirerek modern dünyanın hakikat üzerine yeniden düşünmesini sağlarlar