Testosteron eksikliğinde lipoprotein ilişkili fosfolipaz A2'nin kardiyovasküler risk faktörleriyle ilişkisi

Kalp ve damar hastalıkları tüm dünyada ve ülkemizde önde gelen ölüm nedenidir. Bunun da en sık nedeni aterosklerozdur. Kalp-damar hastalığı olan erkeklerde, olmayanlara göre total testosteron düzeyinin anlamlı derecede düşük olduğu ve anti-androjen ilaçların kalp damar hastalıklarına bağlı mortaliteyi arttırdığı gösterilmiştir. Androjen eksikliğinin lipid profilini etkileyerek oksidatif stres, endotel disfonksiyonu ve proinflamatuvar faktörlerin artışı gibi ateroskleroza yol açan süreçleri hızlandırdığı ve hipogonadizme metabolik sendromun tüm komponentlerinin eşlik ettiği bildirilmiştir. Okside LDL'deki okside fosfolipidleri hidroliz ederek proinflamatuvar ürünleri açığa çıkartmasından dolayı aterosklerotik inflamatuvar süreçte rol aldığı düşünülen lipoprotein ilişkili fosfolipaz A2 (Lp-PLA2) son yıllarda vasküler risk biyobelirteci olarak kabul edilmektedir. Bu çalışmada testosteron eksikliğinde Lp-PLA2'nin değişimi ve diğer kardiyovasküler risk faktörleriyle ilişkisinin araştırılması amaçlanmıştır. Çalışmamızda, tüm hipogonadizm olgularında anlamlı Lp-PLA2 yüksekliğine total kolesterol, apo-B, sd-LDL, BMI, vücud yağ oranı yüksekliği ve paraoksonaz 1 düşüklüğü gibi arteroskleroz risk faktörlerinin eşlik ettiği görüldü. Benzer şekilde hipogonadizmli hastalarda istatistiksel olarak anlamlı farklılık saptanmasa da, ox-LDL, hs-CRP, trigliserid, LDL-kolesterol düzeyleri kontrol grubuna göre yüksek saptandı. Testosteron düzeyi en düşük olan sekonder hipogonadizm grubunun, Lp-PLA2 ortalaması diğer gruplara göre en yüksek değerlere sahipti. Sonuç olarak; çalışmamızın bulguları, erkeklerde testosteron eksikliğinin lipid metabolizması üzerine olan etkileri yoluyla kalp damar hastalığı riskini arttırdığını ve bu riskin belirlenmesinde Lp-PLA2'nin kullanılabileceğini gösterdi