Heterosis and genotypic variability for some yield and fiber properties in F2 generations of two cotton (Gossypium spp.) crosses

Ege Bölgesi koşullarında yüksek verim ve çırçır randımanının yanı sıra daha iyi lif kalitesine sahip genotiplerin yetiştirilebilmesi amacıyla standart çeşit Nazilli-84 (G. hirsutum L.) ile Avustralya kökenli Carmen (G. hirsutum L.) ve Mısır kökenli Giza- 45 (G. barbadense L) çeşitleri arasında elde edilen iki melezin F2 generasyonlarında bazı verim ve lif özelliklerine ilişkin heterosis değerleri, geniş anlamda kalıtım dereceleri ve fenotipik korelasyon katsayıları elde edilmiştir. Nazilli-84 x Carmen melezinin bitki başına kütlü verimi dışında incelenen tüm özellikler yönünden her iki melezde de ebeveynler ve F2 generasyonu ortalamaları arasında önemli farklılıkların olduğu belirlenmiştir. Bitki başına koza sayısı ve çırçır randımanı bakımından her iki melezde; lif uzunluğu ve lif inceliği için de Nazilli-84 x Giza-45 melezinde önemli heterosis değerleri elde edilmiştir. En yüksek (h2>%70) kalıtım dereceleri Nazilli-84 x Carmen melezinde koza sayısı ve çırçır randımanı; diğer melezde de koza sayısı, lif uzunluğu ve lif inceliği için tahmin edilmiştir. Her iki melezde bitki başına kütlü veriminin verim öğeleri ile olan korelasyonları önemli olurken, lif özellikleri ile kütlü verimi arasında önemli ilişki bulunamamıştır. Nazilli-84 x Giza-45 melezinde lif uzunluğu için F2 generasyonunda yapılacak seleksiyonun etkili olabileceği sonucuna varılmıştır.The heterosis values, the broad-sense heritabilities and phenotypic correlations were estimated for some yield and fiber properties in F2 generations of two cotton (Gossypium spp.) crosses among standard cultivar Nazilli-84 (Gossypium spp.) with Australian cultivar Carmen and Egyptian cultivar Giza-45 (G. barbadence L.) were estimated in order to develop cotton genotypes with better fiber quality in addition to high yield and lint percentage under Aegean Region conditions. Significant differences were observed among means for parental and F2 generation in both crosses for all traits measured except seed-cotton yield per plant in Nazilli-84 x Carmen cross. The midparent heterosis in F2 generation was significant for bolls per plant and lint percentage in both crosses and also for fiber length and fiber fineness in Nazilli-84 x Giza-45 cross. The highest broad-sense heritability estimates (h2>70%) were obtained for bolls per plant and lint percentage in Nazilli-84 x Carmen cross and also in other cross for bolls per plant, fiber length and fiber fineness. There were no close associations between seedcotton yield per plant and fiber traits in both crosses, while the correlations of seed – cotton yield per plant with yield components were significant. It was concluded that selection for fiber length might be effective in F2 generation of Nazilli-84 x Giza-45 cross