Tatar edebiyatında beyitler üzerine bir inceleme

Tatar Edebiyatında Beyitler Üzerine Bir İnceleme adını verdiğimi çalışmamızda, Kazan Tatar edebiyatı içerisinde yer alan ve birçok hususiyeti ile orijinal bir karaktere sahip olan Tatar beyitleri, çeşitli yönleriyle ele alınmıştır. Tezimiz, farklı zamanlarda, Tataristan Cumhuriyeti'nin çeşitli bölgelerinden derlenerek yayımlanan 192 adet beyit metninin Tatar Türkçesinden Türkiye Türkçesine aktarılması ve bu malzemenin belirli yöntemler ışığında incelenmesi neticesinde meydana gelmiştir. Çalısmamız; "Önsöz", "Giriş", üç bölüm,"Sonuç", "Metinler" ve "Kaynaklar"dan oluşmaktadır. Giriş bölümünde; beyitlerin yaratıcıları olan Tatar Türkleri'nin ve Tatar adının menşei, tarihi, dünya üzerindeki dağılımları, Tataristan Cumhuriyeti, Tatar Türkçesi ve edebiyatı, üzerinde ayrıntılı bir şekilde durulmuştur. Giriş bölümünün sonunda ise günümüze kadar Tatar beyitleri üzerine yapılan araştırmalar hakkında kaynak bilgisi verilmiştir. Tatar Beyitleri başlığını taşıyan birinci bölümde; beyit türünün teşekkülü, menşei, Yenisey yazıtları ve Eski Bulgar mezar taşı yazıları ile olan ilişkisi üzerinde durulmuştur. Ayrıca beyit türünün, folklor türlerinden destan, balad ve türkülerle olan ilişkisi ortaya konmuştur. Beyitlerin Şekil, Dil ve Üslup Özellikleri başlığını taşıyan ikinci bölümde; beyit türüne has olup, türün teşekkülü ve diğer folklor ürünlerinden ayrılması noktasında ön plana çıkan söyleyiş özellikleri incelenmiştir. Bununla birlikte yine beyit türüne ait olan şekil özellikleri tespit edilmiştir. Beyitlerin Muhtevası ve Özellikleri başlığını taşıyan üçüncü bölümde ise beyitlerin konularına göre tasnifi yapılmıştır. Yapılan tasnifin ardından farklı kategoriler içerisinde sınıflandırdığımız beyitlerin muhteva özellikleri incelenmiştir. Çalışmamızın sonuç bölümünde, çalışmamızın başından itibaren elde ettiğimiz bulgular kısaca özetlenmiş ve bunların genel bir değerlendirmesi yapılmıştır. Metinler başlığı altında ise tezimizde kullandığımız ve incelemelerimizin ana malzemesini teşkil eden 192 adet beyit metni, Türkiye Türkçesi ile verilmiştir. Çalışmamızın sonunda tezimizde kullandığımız kaynakların soyadına göre sıralandığı Kaynaklar yer almaktadır