1883-1917

Tercüman gazetesi, Rusya Müslümanlarının sosyal, kültürel ve siyasi gazetesi olmakla birlikte 35 yıllık yayın hayatı boyunca milli bir kimlige bürünmüstür. 1883- 1917 yılları arasında çıkmıs olan gazete, Çarlık Rusyası sınırları içerisinde olan çesitli Türk topluluklarının yükselen sesi olmus, bütün Türk âlemini kültürel anlamda bir bütün halinde görerek modern bir Türk toplumu olusturmak istemistir. Tercüman gazetesi Kırım'da zuhur etmis olmasına ragmen dili sadelestirilmis Osmanlıcaya yakındır. Fakat gazetenin dili hem kuzey Türklerinin hem de güney Türklerinin anlayacagı sade bir Türk dilidir. Çesitli Türk sivelerinden kelimeler kullanan gazete yayın hayatı boyunca ortak bir dil kurma çabası içerisine girmis ve bunda da kısmen basarılı olmustur. Kısmen diyoruz çünkü 1905 Rus mesrutiyetiyle gelen serbestlik ortamında mahalli siveler gittikçe agır basmaya baslamıs ve 1917 bolsevik ihtilali sonrasında Sovyet Rusya Türk topluluklarını birbirinden ayırmak için bu mahalli sivelerin edebî dil haline gelmesine sebep olmustur. Tercüman gazetesi dil yazılarına önem verdigi kadar edebî yazılara da önem vermis bu vesileyle gazetede tefrika halinde roman ve hikâyeler yayımlanmıstır. Bu yazıların amacı halkı bilgilendirmek, bilinçlendirmek ve okumalarını tesvik etmektir. Bu yazılar Rusya Türklerinin 19 yüzyılın sonları ile 20. yüzyılın baslarında matbuat faaliyetlerini ve modernlesme asamasında neler yaptıklarının birer kanıtıdır. Bu çalısma Rusya Türkleri üzerinde çalısan arastırmacılara faydalı olacaktır