Biber tohumu üretiminde tohum kalitesinin iyileştirilmesine yönelik araştırmalar

2004 ve 2005 yıllarında E.Ü. Ödemiş MYO arazi ve laboratuarları ile E.Ü. TOTEM ve E.Ü. Bahçe Bitkileri Bölümü laboratuarlarında yapılan bu çalışmada, Ilıca-256 acı sivri biber ve Yalova Yağlık-28 kapya biber çeşitleri kullanılmıştır. Deneme-I, deneme-II ve deneme-III şeklinde üç aşamalı olarak yürütülen çalışmada, deneme-Iʼde, her iki çeşitte, hasat zamanı ve bekletme süresinin etkisi ile aynı zamanda hasat zamanı ve hasat seviyesinin de tohum kalitesi üzerine etkisinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu amaçla, üç tohum hasat zamanı (çiçeklenmeden 40, 60 ve 80 gün sonra) ve üç hasat sonrası bekletme süresi (0, 10 ve 20 gün) kullanılmıştır. Hasat zamanı ve hasat seviyesi ile ilgili olarak, üç tohum hasat zamanı (çiçeklenmeden 40, 60 ve 80 gün sonra)ve üç hasat seviyesi (I., II., ve III. seviye) kullanılmıştır. Her iki çeşitte, çiçeklenmeden 40 gün sonra yapılan hasat ve 0 gün bekletme süresinde tohumların canlılıklarının çok düşük olduğu, bu hasat zamanında yapılan 10 ve 20 gün süre bekletme sürelerinin, tohum kalitesi üzerine olumlu etki yaptığı belirlenmiştir. Acı sivri ve kapya biberde çiçeklenmeden 60 gün sonra yapılan hasatlar en iyi hasat zamanı olarak belirlenmiştir. Acı sivri biberde bu hasat zamanında yapılan 10 gün bekletme süresi ile tohum kalitesi açısından herhangi bir olumsuzluk belirlenmemiştir. Yine bu hasat zamanında yapılan 20 gün bekletme ve çiçeklenmeden 80 gün hasat ile bu hasat zamanının bekletme süreleri tohum gücünde azalmaya neden olmuştur. Kapya biberde ise çiçeklenmeden 60 gün sonraki hasatta yapılan bekletme süreleri ve çiçeklenmeden 80 gün sonraki hasatta yapılan bekletme süreleri tohumluk meyvelerde çürümelere neden olmuş ve meyve içinde çimlenme gözlenmiştir. Hasat seviyelerinin etkileri ile ilgili olarak, bütün hasat zamanlarında I. seviye hasatlardan, III. seviye hasatlara doğru meyve büyüklüklerinin ve buna bağlı olarak elde edilen tohum veriminin ve çimlenme ve çıkış oranlarının azaldığı belirlenmiştir. Deneme-IIʼde, her iki çeşitte, üç bekletme süresi (0, 10 ve 20 gün) ve üç tohum ayırma ve kurutma yönteminin (kuru tohum ayırma+güneşte kurutma, kuru tohum ayırma+gölgede kurutma ve yıkayarak tohum ayırma+gölgede kurutma) tohum kalitesi üzerine etkisi olduğu belirlenmiştir. Yıkayarak tohum ayırma ve gölgede kurutma, en iyi tohum ayırma ve kurutma şekli olarak belirlenmiştir. Kuru tohum ayırma yöntemlerinde ise güneşte yapılan kurutma işlemi, gölgede yapılan kurutma yöntemine göre canlılık oranlarının ve tohum gücünün azalmasına neden olmuştur. Deneme-IIIʼde her iki çeşitte, deneme-I ve deneme-IIʼden elde edilen biberde maksimum tohum kalitesini sağlayan uygulamaları içeren yöntem-I ile geleneksel biber tohumu üretiminde belirtilen koşullara ait kullanılan yöntemleri içeren yöntem-IIʼnin kalite ve verim açısından karşılaştırılması yapılmıştır. Buna göre, yöntem-I ve yöntem-II arasında bitki başına ve dekar başına tohum verimleri açısından herhangi bir fark belirlenmemiştir. Buna karşın, yöntem-I ile elde edilen tohumların canlılık oranları ve tohum gücü yöntem-IIʼye göre daha yüksek olarak belirlenmiştir