Akut miyokard infarktüslü hastalarda sağ ventrikül fonksiyonlarının mortalite ve morbidite üzerine etkisi

Akut Miyokard İnfarktüsü (AMİ) günümüzde toplum sağlığını tehdit eden en önemli sorunların başında gelmektedir. Sağ ventrikül (RV) AMİ sonrası istenmeyen durumların gelişme ihtimali artmaktadır. Bu çalışma kapsamında kliniğimize AMİ tanısıyla kabul edilen hastalar; anterior, inferior ve inferior+RV AMİ tanılarına göre üç gruba ayrılmıştır. Hastalara yatışlarında, taburculuk dönemlerinde ve AMİ sonrası otuzuncu günlerinde ekokardiyografik değerlendirmeler yapılmıştır. Hastalar ortaya çıkan istenmeyen durumlar, aldıkları tedaviler ve ölümcül olaylar açısından takip edilmişlerdir. Yöntem: Çalışmamıza toplam 66 AMİ’li hasta dahil edilmiş olup, bunların 28’ine anterior AMİ, 17 tanesine inferior AMİ, 21 tanesine inferior+RV AMİ tanıları konularak takipleri yapılmıştır. Ortalama yaş 56,7 (±12,8) idi ve tüm hastalara trombolitik tedavi uygulandı. İlk ekokardiyografik incelemeler, trombolitik tedavi verilirken yapıldı. Ekokardiyografik incelemelerde aort, atriyum, ventriküller, kalp kapakçıkları ve ventriküllerin duvar kalınlıkları, hareket kusurları ve modifiye simpson yöntemiyle her iki ventrikülün EF değerleri belirlendi. Mitral ve triküspit akımlardan E, A, bunların oranları ve İVGZ; TDİ ile lateral anuluslardan S’, E’, A’; EKG yardımıyla M-mode ekokardiyografi ile her iki ventrikülden preejeksiyon periyotları (PEP) ve ejeksiyon zamanları (ET) saptandı. RV için genel ölçümlere ek olarak; TAPSE ve Triküspit DT hesaplandı. Kardiyak fonksiyonların genel bir göstergesi olan TEİ (MPİ) indeksi; triküspit kapağın kapanmasından, açılmasına kadarki geçen süreyle, RVOT’tan ejeksiyon sürelerinin hesaplanarak formülde yerlerine konulması ile bulundu. Hastaneye yatış dönemlerindeki laboratuvar verileri, vital ve hemodinamik parametreleri, koroner anjiyografi raporları, medikal tedavileri ile kontrol dönemine kadarki istenmeyen olaylar formlara kaydedildi. Hastaların hastanemizdeki yoğun bakım ve servislerdeki toplam yatış süreleri takip edildi. Bulgular: Genel hasta özellikleri açısından gruplar arasında fark saptanmadı. RV-AMİ grubunun ekokardiyografik verilerinin, tüm AMİ gruplarında olumsuz yönde değiştiği, anterior ve inferior AMİ gruplarında uygun tedaviler ile zaman içerisinde hızla toparlandığı saptandı. Ancak RV-AMİ grubunda bu toparlanmanın diğer grupların gerisinde kaldığı, AV blok ile kardiyojenik şokun anlamlı olarak yüksek olduğu belirlendi (p=0,001, p=0,03). Ölüm oranları açısından anterior ve RV-AMİ grupları birbirine eşit (n=4) ve inferior Mİ grubunda hiç ölüm olmadığı gözlendi. Koroner anjiyografi yapılan ve uygun şekilde revaskülerize edilen hastalarla bu işlemin uygulanmadığı hastalara göre ekokardiyografik değerlendirmelerde fark olduğu görüldü. İnferior+RV-AMİ grubunda otuzuncu gündeki LVEF değişimi KAG yapılan ve uygun şekilde revaskülarize edilenlerde %4,8 iken, yapılmayanlarda %1,4 idi (p=0,028). Yine TAPSE’deki artış revaskülarize edilenlerde 3,18 mm iken, yapılmayanlarda 1,57 mm idi (p=0,009). Revaskülerizasyon yapılanlarda RV-PEP değişimi (26,6 msn; p=0,023); RV-PEP/ET değişimi (0,18; p=0,008); RV-EF değişimi (%6,25, p=0,002) yapılmayanlara göre anlamlıydı. TEİ indekslerinin zaman içerisindeki değişimi tüm gruplarda anlamlıydı (p=0,01). İnferior+RV-AMİ grubunun ortalama TEİ indeksi değerleri tüm dönemlerde diğer gruplardan yüksekti, kontrol döneminde diğer iki grubun TEİ indeksleri normal sınırlarda iken, İnferior+RV AMİ grubunun ortalaması bunlardan ve normalden yüksekti (Sırasıyla, yatış 0,52; taburculuk; 0,42; kontrol; 0,35) (p=0,007). Enerjiye ve kan akımına bağımlı bir dönem olan İVGZ’nin her iki ventrikülü etkileyen AMİ’lerde de anlamlı olarak uzadığı ama en belirgin değişimin yine inferior+RV AMİ grubunda olduğu görüldü. Zaman içerisindeki İVGZ değişimi RV AMİ grubu için anlamlıydı (p=0,006). Hastanede yatış süreleri açısından fark saptanmazken, yoğun bakım süresinin RV-AMİ grubunda fazla olduğu saptandı (p=0,009). Sonuç: AMİ sonrası sağ ventrikül fonksiyonlarının incelenmesi önemlidir. RV-AMİ sonrasında istenmeyen olayların görülme olasılığı artmaktadır. Bu nedenle AMİ sonrası ekokardiyografik inceleme yapılırken RV’ye ait MPİ, TAPSE, PEP ve PEP/ET oranınında değerlendirilmesi faydalı olacaktır