Kırsal kesime yönelik bir biyogaz sisteminin tasarımı, kurulumu, testi ve performansına etki eden parametrelerin araştırılması

Biyogaz sistemleri, dünyada, hem gelişmiş hem de gelişmekte olan ülkeler tarafşndan yoğun şekilde kullanılan, ekonomik ve teknik yönden yetkinliklerini kanıtlamış sistemlerdir. Ülkemiz, biyogaz üretiminde girdi olarak kullanılan organik atıklar yönünden, büyük bir potansiyele sahiptir. Buna rağmen, ülkemizde biyogaz sistemleri yaygınlaşamamıştır. Özellikle 80’li yıllarda, kırsal kesime yönelik olarak başlatılan yoğun yaygınlaştırma çalışmaları, ülkemizin sosyo-ekonomik ve teknolojik yapısına uymayan, verimi düşük ve emek yoğun sistem seçimleri nedeniyle başarısz olmuştur. Bu başarısızlıkta rol oynayan diğer bir faktör ise biyogaz sistemlerinin son kullanıcılara ve teknik elemanlara yeterince anlatılamamasıdır. Bu çalışmada, kırsal kesime yönelik, yüksek verimli, yatırım, işletim ve bakım maliyetleri düşük, kolay kurulum ve kullanım özelliklerine sahip, orta teknolojili biyogaz sistemlerinin oluşturulması amaçlanmıştır. Çalışmalarda, ülkemiz genelinde büyük bir potansiyele sahip sığır atığı kullanılmıştır. Oluşturulan pilot ölçekli sistemlerde gerçekleştirilen denemeler sonucunda, mezofilik bölgede 1,2 m3- biyogaz/m3-reaktör.gün, termofilik bölgede 2 m3-biyogaz/m3-reaktör.gün olmak üzere, yüksek biyogaz üretim verimi değerlerine ulaşılmıştır. Çalışmalar kapsamında, su yer değiştirme prensibiyle çalışan, hareketli parçaları olmayan yeni bir gazometre dizayn edilmiştir. Bu gazometreyle yürütülen çalışmalarda, % 25–30 CO2, % 98–100 H2S giderimi gerçekleştirilmiştir. Gazometreyle ilgili çalışmalar, “TR 2006 02900 Y” no’lu faydalı model belgesi alımıyla sonuçlanmıştır. Elde edilen biyogaz, piyasada bulunan cihazlarda küçük modifikasyonlar yapılarak, pişirme, sıcak su hazırlama, ısınma ve elektrik üretimi amacıyla kullanılmıştır. Oluşturulan sistemle aynı teknik özelliklere sahip, 50 m3 kapasiteli bir biyogaz tesisi, 70 büyükbaş hayvana sahip bir çiftlikte kurulmuş ve elde edilen bulgular uygulamaya aktarılmıştır. Bu tesisten yaklaşık 60 Nm3/gün biyogaz elde edilmektedir. Tasarlanarak oluşturulan tüm tesisler, yerli sanayi tarafından imal edilebilecek şekilde gerçekleştirilmiştir