Yoğun bakım travma hastalarında başlangıç laktat, albumin, CRP ve glukoz seviyelerinin mortaliteye etkisinin retrospektif değerlendirilmesi

Giriş ve Amaç: Travma sonrası yoğun bakım gerektiren olguların takibinde temel laboratuvar testleri kullanılmakla birlikte resüsitasyonun etkinliğini değerlendirmede sonuçları hemen alınabilen kan gazı analizleri ve biyokimya değerleri tercih edilmektedir. Çalışmamızda travma hastalarının yoğun bakıma başvurusundaki laktat, albümin, CRP, PaO2/FiO2 ve glukozun mortalite ile ilişkisinin araştırılması amaçlandı. Gereç ve Yöntem: Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Etik Kurulu onayı alındıktan sonra 2010- 2012 yılları arasındaki Anestezi Yoğun Bakım Ünitesine travma sonrası kabul edilen hastaların retrospektif olarak dosyaları incelendi. Çalışmamıza 236 travma olgusunun 18 yaş ve üzerinde olan 200'ü dahil edildi. Demografik verileri, APACHE II skoru, pulmoner, kardiyak, renal, abdominal ve kafa travmasının mevcudiyeti, GKS, ilk alınan arteriyel kan gazındaki laktat, PaO2/FiO2 oranı, biyokimya sonucundaki CRP, glukoz ve albümin düzeyleri, yoğun bakımda kalış süresi ve mortalitesi kaydedildi. Bulgular: Çalışma kapsamına alınan hastaların %84'ü erkek, yaş ortalamasının 38.3 APACHE II skoru 16.6 olarak saptandı. %64'ünde kafa travması olup Glaskow Koma Skoru (GKS) ortalama 11 olarak saptandı. Hastalar yoğun bakımda ortalama 18.7 gün izlendi ve %33.5'i mortal seyretti. Hastaların laktat ve glukoz düzeylerinin yüksekliği, GKS, albümin ve PaO2/FiO2 düzeylerinin ise düşüklüğü ile mortalite arasındaki ilişki anlamlı olarak saptandı (Tablo1). Logistic Regression analizinde GKS ve PaO2/FiO2 düşüklüğünün, laktat düzeyi yüksekliğinin bağımsız risk faktörü olarak mortaliteyi artırdığı saptandı. Tablo 9: Mortalite ile ilişkili faktörler Ölen Hasta Grubu (n=67) Yaşayan Hasta Grubu (n=133) P LAKTAT 3,54±2,1 1,83±1,13 <0,0001* GLUKOZ 189,58±87,1 161,49±56,3 0,018* ALBUMİN 3,09±0,9 3,39±0,7 0,012* CRP 8,38±8,1 8,77±8,3 0,737 PaO2/FiO2 253±103,4 407,94±175,7 <0,0001* GKS 9,13±4,6 12,32±3,8