Mevlana Toplum ve Bilim Merkezi öğretim programlarının öğrencilerin bilimsel süreç becerilerine ve bilime yönelik tutumlarına etkisi

Bu çalışmada alternatif bir eğitim projesi olarak hayata geçirilen Bornova Belediyesi Mevlana Toplum ve Bilim Merkezi'nin öğretim programlarının öğrencilerin bilimsel süreç becerilerine ve bilime yönelik tutumlarına etkisinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda Fen Bilimleri Kulübü Öğretim Programı tasarlanmış, program tasarlanırken, öğrencilerin yaparak yaşayarak, ilk elden deneyim kazanmalarına, bilimsel süreç becerilerini edinmelerine ve bilime yönelik olumlu tutum geliştirmelerine önem verilmiştir. Araştırmanın çalışma evrenini, İzmir ili Bornova ilçesinde bulunan BB-MTBM'nin etkinliklerine katılan ilköğretim ikinci kademe öğrencileri oluşturmaktadır. Araştırmanın örneklemini ise 2013-2014 öğretim yılının güz yarıyılına denk gelen dönemde, BB-MTBM'ne başvuran 197 öğrenci oluşturmaktadır (çalışma 114 öğrenci ile tamamlanmıştır). Çalışma öntest-sontest eşitlenmemiş kontrol gruplu yarı deneysel desen çerçevesinde yürütülmüştür. Deney grubu öğrencileriyle Fen Bilimleri Kulübü Öğretim Programı kapsamında tasarlanan 10 adet Fen Bilimleri etkinliği 5 hafta boyunca yürütülmüş, kontrol grubu öğrencilerinin ise bilim merkezindeki etkinliklerle hiç karşılaşmaması sağlanmıştır. Çalışmada veri toplama aracı olarak "Bilimsel Süreç Becerileri Testi" ve "Bilimsel Tutum Ölçeği" kullanılmıştır. Bilimsel Süreç Becerileri Testi ve Bilimsel Tutum Ölçeği, denel işlem öncesinde ve sonrasında her iki grupta yer alan öğrencilere eşzamanlı olarak uygulanmıştır. Verilerin analizinde karışık desenler için iki faktörlü varyans analizi kullanılmıştır. Elde edilen sonuçlara göre, etkinlikler sonunda deney grubu öğrencilerinin bilimsel süreç becerileri anlamlı düzeyde gelişirken, kontrol grubu öğrencilerinin bilimsel süreç becerilerinde değişim gözlenmemiştir. Grupların bilimsel süreç becerileri sontest puanları arasında anlamlı farklılık gözlenmese de, yapılan varyans analizi sonucunda, uygulanan öğretim programının deney grubu öğrencilerinin bilimsel süreç becerilerindeki değişim üzerinde, kontrol gruplarındaki bilimsel süreç becerileri puanlarındaki değişimden anlamlı farklılık yaratacak düzeyde etkili olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Fakat deney ve kontrol grubu öğrencilerinin bilimsel tutum puanlarında grup içi öntest-sontest ve gruplar arası sontestler arasında anlamlı farklılık bulunamamıştır. Elde edilen bu bulgulara göre, geliştirilen BB-MTBM Fen Bilimleri Kulübü Öğretim Programının, öğrencilerin bilimsel süreç becerilerini geliştirmede etkili olduğu fakat bilimsel tutumlarını geliştirmede yeteri kadar etkili olmadığı söylenebilir. Elde edilen bu sonucun, denel işlem süresinin öğrencilerin tutumlarını değiştirebilecek uzunlukta olmamasından kaynaklandığı düşünülmektedir