Meslek yüksekokulları eğitim programlarında özel sektörün etkileri

Teknolojik gelişmelerle hız kazanan dünyada ülkeler birbirlerinin önüne geçmek ve ellerindeki mevcut teknolojileri ileriye götürüp diğer ülkeler üzerinde egemenlik kurmak amacıyla sürekli bir yarış içerisindedirler.Bu doğrultuda teknolojiye yapılan yatırımlar önem kazanmaktadır.Teknolojinin gelişmesinde önemli rol oynayan etkenlerden birisi de insangücü kaynağıdır.İnsangücü kaynağının etkili ve verimli bir şekilde kullanılıp, ürün, emek ve hizmete dönüştürülmesi gerekli görülmektedir.İnsangücünün aktarımında aracı rolünü meslekler üstlenmektedir.Bireyler meslekleri sayesinde ellerindeki bu kaynağı toplum için faydalı bir şekle sokmaktadırlar.Bireylerin sahip oldukları mesleklerle ilgili her türlü bilgiye ulaşmaları, bu yolda nitelikli ve işlevsel bir eğitimi almaları hem bireyler hem de toplum için önem taşımaktadır.Mesleki eğitim veren kuruluşların ve toplumun mesleki eğitimin gerekliliği ve önemi konusunda bilinçlenmesi, söz konusu kuruluşların eğitim programlarını da bu doğrultuda daha işlevsel ve nitelikli bir hale getirmeleri gerekli görülmektedir.Mesleki eğitim konusunda iyi bir eğitim vermesi ve Türkiye'de ara insangücü açığını kapatarak sektöre doğrudan, nitelikli bireyler yetiştirmesi beklenen meslek yüksekokulları birtakım olumsuzluklar sebebi ile kendilerinden beklenenleri yerine getirememektedirler.Bu aşamada meslek yüksekokullarının karşılaştığı olumsuz tablo ve bu olumsuzlukların giderilmesi yönünde özel sektörün ne gibi katkılarda bulunabileceğinin incelenmesi gereği ortaya çıkmaktadır.Bu araştırmanın meslek yüksekokullarının sorunlarını ortaya koyması açısından, ileride, meslek yüksekokulu-özel sektör işbirlikleri çerçevesinde hazırlanacak eğitim programlarına yararlı olacağı umulmaktadır.Bu araştırmanın dayandığı temel sayıltılar, kaynaklardan sağlanan çeşitli bilgilerin gerçeği yansıttığı, bu araştırma için kullanılan anketin kapsam geçerliği için uzman kanılarının yeterli olduğu ve ankette ve görüşmelerde deneklerin soruları yanıtlarken kişisel özellik, görüş ve eğilimleri içtenlikle yansıttıkları biçimindedir.Araştırmanın evrenini, Türkiye'deki Üniversite-Özel Sektör işbirliğine dayalı eğitim programlarına sahip meslek yüksekokulları oluşturmaktadır.Türkiye'de tüm üniversitelerinin meslek yüksekokullarının özel sektör ile ufak da olsa işbirlikleri bulunmaktadır.Bu çerçevede 234 program yer almaktadır.Ancak Türkiye'de ilk ve tek olarak, işbirliğini bir protokol çerçevesi içerisinde gerçekleştiren Ege Meslek Yüksekokulu'nda yer alan 4 eğitim programıdır.Bu yüzden çalışma evreni olarak, Ege Üniversitesi Ege Meslek Yüksekokulu seçilmiştir.Ege Meslek Yüksekokulunda 23 program bulunmaktadır.Söz konusu programlardan 4 tanesi özel sektör-üniversite işbirliği çerçevesinde eğitim vermektedir.Araştırma evrenine Otomotiv ve Elektrikli Ev Aletleri Programları seçilmiştir.Bu iki programda eğitim gören öğrenciler araştırmanın örnekleminde yer almıştır.Böylece araştırmanın örneklemini söz konusu programlarda öğrenim gören ve mezun olma aşamasına geldikleri için eğitim programları ve uygulamaları konusunda daha deneyimli ve daha fazla birikime sahip oldukları düşünülen ikinci sınıf öğrencilerinin tümü oluşturmuştur.Otomotiv programında 32, Elektrikli Ev Gereçleri programında ise 24 öğrenci bu araştırmada yer almıştır.Araştırmada ayrıca İzmir'de yer alan ve bünyesinde Ege Meslek Yüksekokulu mezunlarını çalıştıran toplam 25 yetkili ARÇELİK servisinden 2 tanesi ile görüşme yapılmıştır.Bunun yanısıra İzmir'de yer alan 4 yetkili TOFAŞ servisinden 2 tanesinin yöneticileri ve diğer otomotiv firmalarından 2 yöneticinin görüşlerine yer verilmiştir.Bunun yanısıra Ege Üniversitesi Meslek Yüksekokulu'nda özel sektör ile işbirliği yürüten 4 bölümden Otomotiv Bölümü ve Elektrikli Ev Gereçleri Bölümlerinin Program koordinatörleri ile de görüşmeler yapılmıştır.Çalışma evrenini oluşturan öğrencilerin %88,9'una ulaşılabilmiş, bu sebeple örneklemin evreni temsil edebilme gücü arttırılmıştır.Bu araştırmada özel sektörün meslek yüksekokulu eğitim programlarına katkılarını belirlemek amacı ile betimsel nitelikteki bu araştırmada genel tarama modellerinden "İlişkisel Tarama Modeli" kullanılmıştır.Ayrıca görüşmelere ait verilerin yorumlanmasında nitel araştırma yöntemlerinden, "betimsel analiz yöntemi" kullanılmıştır.2000 yılı ikinci döneminde Otomotiv ve Ev Gereçleri Bölümleri son sınıf öğrencilerine uygulanan anketlerin değerlendirilmesinde frekans ve yüzde dağılımları alınmış, değişkenler arasında ilişki aranırken x² testinden yararlanılmıştır.Araştırmada önem düzeyi p=.05 olarak alınarak, değerlendirmede SPSS 10.0 istatistik paket programı kullanılmıştır.Araştırmada ele alınan probleme çözüm getirebilmek amacıyla; 1-Öğrencilerin eğitim programına, mesleki uygulama ve staj etkinliklerine, öğretim elemanlarının yeterliklerine ve iş ortamı ve düzenine ilişkin görüşlerinin bölümlere, mezun olduğu lise tipine, mezun olduğu lise bölümüne, mezuniyet derecesine, bölüm tercih sıralamasına, bölüm tercih nedenlerine ve bölümünden memnun olma durumuna göre farklılaşıp farklılaşmadığı, 2- Program koordinatörlerinin meslek yüksekokullarının eğitim programına ilişkin görüşlerinin değişip değişmediği, 3- Ege Meslek Yüksekokulu mezunu öğrencilerinin çalıştıkları birim yöneticilerinin uygulanmakta olan mesleki eğitim programlarına ilişkin görüşlerinin farklılık gösterip göstermediği araştırılmıştır