Aliağa ve çevresindeki arkeolojik yerleşimlerin CBS ile mekansal analizi

Çalışmamızda, Aliağa ve çevresindeki farklı kültür unsurları barındıran arkeolojik yerleşimlerin, çevre ve topoğrafya ile nasıl ilişkiler içerisinde bulunduklarının incelenmesinde CBS tekniklerinin sağlayacağı faydaların sınanması amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda, çalışma alanı içerisinde belirlenmiş olan çeşitli dönemlerde iskan görmüş 17 yerleşim yerinin koordinatları belirlenmiş, söz konusu arkeolojik yerleşimler, bölgedeki kültürel ve dönemsel değişimler göz önünde bulundurularak; Neolitik, Kalkolitik Dönemler ve E.T.Ç.'de iskan görmüş olan yerleşimler, İ.Ö. İkinci binyıl yerleşimleri ve Demir Çağı'nda iskan gören yerleşimler olmak üzere üç grup halinde sorgulama amacıyla farklı CBS katmanları olarak veri setine eklenmiştir. ArcGIS 9.3 yazılımının ilgili modüllerinden yararlanılarak çalışma alanının; yükselti, eğim, bakı ve akarsulara mesafe haritaları üretilip tez çalışmamıza eklenmiştir. Üretilen haritalar üzerinden gerekli sorgulamalar ve analizler gerçekleştirilmiştir. Elde edilen sonuçlar arkeolojik yerleşimlerin iskan gördükleri dönemler ve kültürel özellikleri göz önünde bulundurularak yorumlanmıştır. Sonuç olarak arkeolojik iskanların çevre ve topoğrafya ile nasıl bir ilişki içerisinde olduklarının doğru ve detaylı bir şekilde irdelenmesinde, CBS tekniklerinin araştırmacılara somut veriler ve önemli faydalar sağladığı görülmüştür. Arkeoloji-CBS entegrasyonu çalışmalarının yaygınlaşması ve çeşitlenmesi; arkeolojinin hangi gereksinimlerinin CBS'nin hangi yöntemleri ile karşılanabileceğinin belirlenmesinde fayda sağlayacaktır. Böylece arkeolojik çalışmalarda CBS daha etkin bir rol alabilecektir