Some remarks on the mıgratıon from ottoman Black Sea regıon to Russıa ın the second half of 19th century

19. Yüzyılda hem siyasal hem de ekonomik açıdan hızlı bir gelişim sürecine giren Rus Çarlığı için demografik politikalar son derece önemliydi. Özellikle Kafkaslar gibi Müslümanların çoğunlukta olduğu bölgeleri ele geçiren Rusya buradaki nüfusu Osmanlı topraklarına zorla göç ettirirken, hem onların boşluğunu doldurma hem de gelişen sanayi ve ticaretinin iş gücü açığını kapatma adına Osmanlı topraklarında yaşayan gayrimüslim unsurları kendi topraklarına çekmeyi amaçlamıştı. Böylece bu yüzyılda hem Anadolu’dan hem de Balkanlar’dan yüz binlerce gayrimüslim Rusya’ya göç etmişti. Kendi sınırlarına olan yakınlığından dolayı Karadeniz bölgesine ayrı bir önem veren Rusya, konsoloslukları vasıtasıyla bölgede yoğun bir propaganda faaliyetinde bulunarak, sosyal ve ekonomik açıdan zor şartlarda yaşayan gayrimüslimleri ülkesine çekmeye çalışmıştır. Bu durumun farkında olan Osmanlı İmparatorluğu da bir takım tedbirler almışsa da yaşanan göç hareketinin önüne geçememiştir.In the 19th century, demographic policies were extremely important for the Tsardom of Russia, which entered a rapid development process both politically and economically. Russia, which seized the lands where mostly Muslims lived such as the Caucasus, forced the population that live in those regions to migrate to Ottoman territory and intended to attract non-Muslim elements living in Ottoman lands to its own lands, both to fill the deficiency of the deportees and to meet the manpower deficit of the developing industry and trade. Thus, during this century, hundreds of thousands of Ottoman citizens from both Anatolia and the Balkans emigrated to non-Muslim Russia. Russia, which placed a particular importance to the Black Sea region due to its proximity to its borders, carried out a very intensive propaganda in the region through its consulates and tried to attract non-Muslims, living socially and economically in tough conditions. The Ottoman Empire, which was aware of this situation, took some measures but was not able to prevent this migrant movement